A summa potentia Creatoris, qui celestem curiam statutis angelorum ordinibus sedulo stabili | vit, eisdem nomina singula deputando, singulisque polorum circulis suis planetas apponens propris vo | cabulis equali distantia linearum afflixis spera sideribus in octava fundans aridam super aquas, | igne ab aere separato, mutuis tamen vinculis colligatis assignans orbi quatuor diversa tempora gra | dientia mutuatim ad sua certa officia deputata creans animalia singulis elementis, magistra natura | sumens exordium, nutu Creatoris predicti ad omnia ministrantis inter animantia quelibet statuit ex ipsius | instinctu nature quod omne animal suum gaudet simile procreare ne sua species penitus destruatur. Et in | ter cetera homo, qui dicitur integra creatura cum lapidibus habens esse, cum plantis vivere, sentire cum belluis, cum angelis quoque cognoscere rationem, satagit suo posse suam speciem conservare dum a principio | sui urbes et villas et municipia compillavit, ut quilibet sue speciei viverent uno more ac sua plu | ralitas congregata resistere posset cupientibus sibi offendere violenter. Ipsaque de celis summa iustitia | providendo, ut benefactorum opera laudarentur et malefactorum nequitie delerentur, ex terra regale decus | edixit in terris per provincias duces, marchiones et comites, et in urbibus statuens potestates. | Ex quibus nobilis vir dominus Rolandus de Henglesco de Paduahonorabilis potestas Vicentie, populus, comu | nancia et conscilium civitatis eiusdem preterita recolens, presencia considerans et providens in futurum, affectans | totis suis viribus et virtute ipsam civitatem in honorabili statu et pacifico conservare ad honorem | omnipotentis nostri domini Iesu Christi et eius matris Virginis gloriose, beatorumque Felicis et Fortunati sanc | torum corporum Vicentie civitatis et beati Michaelis arcangeli, festo cuius civitas Vicentie a cruenta clade | ac dominio perfidi Ecelini fuit denuo liberata, infrascripta statuta fieri stabilivit per infrascriptos | viros nobiles, providos et discretos prout hic nomina eorum scripta sunt. |
Statuimus et ordinamus quod comune Vicentie dare debeat quingentas libras denariorum Veronensium collegio fra | trum Heremitarum Sancti Michaelis de Vicentia et duobus legalibus et fidelibus civibus Vicentie, dispe | nsandas in edificatione et constitutione ecclesie Sancti Michaelis dicti collegii , quarum medietas | solvatur et detur eisdem infra quatuor primos menses regiminis presentis potestatis, et alia medietas infra | quatuor primos menses regiminis alterius potestatis sequentis; et hoc teneantur dicti potestates per sacramentum facere observari . |
§ Item statuimus et ordinamus quod in quinque portis civitatis principalibus fiant picture ad honorem | beate Virginis, beati Michaelis archangeli, sancti Christofori, beati Petri apostoli et beatorum sanctorum | Felicis et Fortunati; et hoc fiat a festo pascatis maioris proximi usque ad kalendas augusti proxime venientis. |
§ Item statuimus quod quedam pecia panni de scarleto de sex brachiis ponatur pro palio in festo sancti
Ad honorem Dei et gloriosissime eius genitricis virginis Marie, et sanctarum reliquiarum Dominice coro | ne, et salutaris ligni sancte crucis, et beatorum Felicis et Fortunati, quorum sanctissimorum corporum conso | latione gaudemus et patrocinio munimur, ad salvamentum civitatis Vicentie eiusque districtus et tocius communan | tie. |
§ Iuro ego per Deum omnipotentem et filium eius unigenitum dominum nostrum Iesum Christum et sanctum spiritum, | et sanctam Dei genitricem et semper virginem Mariam, et per quatuor evagelia que in manibus te | neo, quod bona fide et sine fraude faciam regimen et potestariam et po civitatis Vicentie et districtus; et gui | dabo et regam comune civitatis et eius districtus, et personas in civitate et districtu habitantes, et comu | nanciam dicte civitatis, manutenebo ad comune comodum et utilitatem civitatis Vicentie et eius districtus | et comunantie antedicte (. Et quod bona fide manutenebo bona, possessiones, castra, honores, iurisdictiones, comitatus | et dricturas comunis Vicentie et eius districtus, nec in aliquo permittam diminui toto meo posse; ( et quod ser | vabo et manutenebo quemlibet de civitate et districtu Vicentie in suis iuribus ad maius comodum et utilita | tem comunis Vicentie et communancie. ( Et quod faciam rationem cuilibet petenti secundum leges et iura et statuta civitatis | Vicentie, et bonum usum approbatum et consuetudinem; ( et si statutum legi contrarium reperiatur, statutum teneatur | observare. |
§ Item iuro quod faciam rationem et regimen civitatis Vicentie secundum leges et iura et infrascripta | statuta. Et faciam et operam dabo quod assessores et milites mei hoc idem faciant et observent, non obstan | te aliquo sacramento si quod reperiretur factum per homines universos, sive singulos civitatis Vicentie et eius districtus, domino | fratri Bartholameo, qui est episcopus Vicentie, sive alicui ecclesiastice persone, sive seculari, et si qua sacramenta re | periam facta per predictos homines, sive aliquos predictorum, que impediret regimen meum et assessorum et | militum meorum, ea adnichilabo et pro nichilo reputabo. |
§ Item societatem et comunanciam faciam cum comuni et comunancia civitatis Padue secundum quod videbitur hominibus | communancie et comunibus Padue et Vicentie, et etiam factam totis meis viribus pro posse meo observabo et observari | faciam. |
§ Item quod omnia bona possessiones et iura, que habebantur, tenebantur et possidebantur per perfidos | Ecelinum et Albericum de Romano in civitate Vicentie et eius districtu, bona fide et sine fraude, totis meis viribus faciam de | venire in comune Vicentie et eius posse, ( salvo iure creditorum quorum instrumenta sunt approbata per extima | tores et officiales ad illud officium deputatos.
...precise servare hoc § Item operam dabo et faciam quod bona et possessiones, que fuerunt condam perfidorum Ecelini et Alberici de Romano, sint et esse sn de | beant et manere in comuni Vicentie vel sint creditorum, quibus per extimatores comunis Vicentie fuerint assignate et ven | dite; ( et quod nullus possit nec debeat petere vel habere de bonis et possessionibus, que fuerunt condam predictorum Ecelini et Alberici | ratione parentelle, proximitatis, et successionis, vel quoquo relicti, seu dati titulo, sive in ultima vo | luntate, vel inter vivos, vel alio quocumque modo vel forma. ( Et si quis contrafecerit ipsum puniam ultimo | supplicio mortis, et si non posset capi perpetuo banniri faciam; et hoc statutum precise tenear observare ita | quod non debeat corrumpi nec immutari aliquo modo, nec in conscilio ponam vel poni faciam, et si posuero vel poni | fecero quod, ammittam et amittere debeam de meo salario mille libras denariorum Veronensium, que debeant esse comunis Vicentie. ( Et si quis | concionatus fuerit in ipso conscilio in servicio petentis quod, amittat et amittere debeat mille libras denariorum Veronensium, vel | caput et bona sua publicentur in comuni Vicentie. |
[...]approbatum per comune § Item quod salvabo es et bona comunis Vicentie, et salvari faciam, nec accipiam, nec accipi faciam, nec permittam accipi per | me, vel per aliquem de familia mea, vel per alios eius nomine, aliquid de bonis comunis Vicentie ultra id quod mihi, vel alicui | ex familia mea fuerit concessum per comune Vicentie. |
[...]cta per comune Padue § Item non permittam aliquem de officialibus comunis Vicentie accipere aliquid ab aliquo ultra id quod sibi fuerit concessum per comune | Vicentie; ( et si reperiam eos contrafacere, puniam eos secundum leges et iura et statutum civitatis. |
§ Item quod non accipiam per me, vel per aliquem de familia mea, nec permittam accipi aliquod donum vel exenium, nec a | liquid aliud. | [...]
§ Item quod ego non recipiam aliquem de civitate Vicentie, vel sui districtus in convivio mecum in civitate | Vicentie; ( nec ego, nec aliquis meorum iudicum, vel sociorum vadam ad domum alicuius hominis civitatis Vicentie | in civitate Vicentie causa comedendi, et de hoc non petam verbum, nec mihi dari possit. |
§ Item non permittam aliquem virum de civitate, vel districtu post occasum solis in principio noctis, et postquam | nox inceperit esse, venire ad loquendum mecum, nec assessoribus, nec militibus meis in palacio comunis , vel in aliqua | parte spectante ad domos comunis absque licencia pot ancianorum, nisi fuerit de ancianis vel de officiali | bus; et si contrafecero .C. libras Veronensium ammittam, et ammittere debeam de meo salario pro quaque vice; ( et illi, qui venerint | ad loquendum mecum, vel meis iudicibus, vel militibus .XXV. libras denariorum Veronensium aufferri faciam.[segno di rinvio] [segno di rinvio] Additum est vel nisi | venerit adloquendum | aliquo iusto impe | dimento vel aliqua iusta | et neccessaria causa |
§ Item quod pro posse meo bona fide sequentem potestatem faciam iurare in arenga, sive conscilio generali facere | regimen civitatis Vicentie secundum leges et iura et statutum civitatis Vicentie et bonam consuetudinem approbatam, quod | regimen debeat iurare primo die quo venerit ad dictum regimen, antequam descendat in hospicium aliquod, ( quod si fa | cere noluerit eius electio pro nichilo sit et habeatur et nullum salarium debeat habere, nec possit esse potestas. |
[...]ta approbatum § Item non permittam donari de bonis mobilibus et immobilibus comunis Vicentie alicui persone, universitati, vel collegio, nec predicta | ponam permittam ad conscilium aliquod; ( et si quis fuerit concionatus de donando aliquid alicui, ei aufferam
potestas tenetur | statutum § Item quod ego potestas tenear super et contra hereticos et gazaros procedere capiendo, baniendo , spoli | ando, puniendo secundum quod continetur in statutis editis contra hereticos per summos Pontifices Romanos, videlicet | per dominum Papam Innocentium quartum et dominum Alexandrium quartum , et imperiales constituciones, et omnia alia faci | endo que in predictis statutis et ordinamentis continentur. ( Et statim in principio regiminis mei istud | statutum tenear adimplere continue usque ad exitum mei regiminis, ( et huic statuto non possit derogari | per aliquod aliud statutum, et non obstante aliquo statuto hoc tenear observare. |
§ Item si quis de civitate et iurisdictione, vel districtu Vicentie et Vicentino scienter locaverit, vel dederit, vel promiserit eis aliquam | domum, ei aufferam pro banno comunis .XXV. libras Veronensium, vel etiam si alicui scienter dederit qui eam det, vel concedat eis. |
§ Item si ullus locus, vel villa, vel castrum scienter teneat, vel permittat habitare vel stare in suis locis vel ter | ratoriis aliquem gaçarum, patarenum, sive hereticum, illi aufferam pro banno libras quinquaginta denariorum Veronensium, ( salvo | eo quod pro paupertate ville possim diminuere bannum meo arbitrio et voluntate de consensu et voluntate con | sulum. |
§ Item quod tenear observare et facere observari in omnibus et per omnia, prout continetur in sacramento communancie, | specialiter contra illos qui facerent contra ea, vel aliquod eorum que inferius in dicto sacramento communancie continentur. |
quod potestas [...] | introitus f [...] | ta ei critata [...] § Item quod confines palacii et peronii comunis Vicentie infra duos menses introitus mei regiminis faciam declarari, ( et quod | eodem modo faciam declarari confines menium civitatis et fossatorum. |
§ Item quod non accipiam, nec accipi faciam de nemoribus plani et montis usque ad exitum mee potestarie, ( set | aliis hominibus possim dare ad casas levandas vel reficiendas et locis religiosis et pontibus et viis et comuni | Vicentie prout mihi et ancianis melius visum fuerit. ( Et in + concione possim dicta nemora hominibus Vicentie aperire. ( Et | saltuarios et custodes nemorum montis et plani iurare faciam, quod a comunibus villarum nichil accipient, nisi | ville comuniter dampnum dederint, ita quod ab innocente nichil extorqueatur; ( et sues in nemore esse non permittam, ( mul | tones quoque peccoras et capras in monte Bericano per vineas non sinam ire, nec in tota cultura Berice a strada | que vadit ad Longaram in + intus versus montem, nec et in viis eiusdem culture nec in pratis tocius culture civitatis. ( Et | homines, qui habent clausuras iuxta nemora comunis, non accipiant de lignis predictorum nisi quando + comuniter civitati hominibus Vicentie fuerint | aperta, et tunc sicut aliis hominibus concedatur. Et nulla usurpatione vel consuetudine aliter accipere possint, et | eorum officium duret tantum per .VI. menses. ( Additum est quod porci et omnes alie bestie possint ire, stare et pasculare | in dicto nemore, sive guiza. |
potestas tenetur infra primos .IIII.or | menses servare quod | in hoc statuta continetur § Item quod tenear una cum ancianis comunis Vicentie, vel per me toto meo posse, concordare et sedare infra .IIII.or | menses mei regiminis guerras, discordias, malivolencias et odia, que sciero esse inter aliquas personas Vicentie
[...] .IIII.or menses | [...]vare quod in | [...] § Item quod intra primos .IIII.or menses mei regiminis faciam destrui omnia armatura nequissimorum | Ecelini et Alberici; ( et quicumque ab inde in antea fecerit dictam armaturam condempnetur in .XXV. libras denariorum Veronensium | comuni Vicentie pro quoque et quaque vice.
§ Item quod tenear rectam sententiam dare secundum leges et iura et bonum statum | usum approbatum et in scriptis redactum in statuto civitatis Vicentie, et eam in scriptis redigi faciam. [segno di rinvio] [...] | sente per contumatiam et eam promulgare nisi propter ferias remanserit |
§ Item tenear operam dare quod consules et alii officiales comunis Vicentie instent suis officiis et recte agant | ea. |
§ Item operam dabo quod iudices mei et consules rectas sententias ferant, et in scriptis redigant, | nec eos inpediam rectas sententias dare, et quod suum non exerceant officium secundum tenorem sui sacramenti. |
§ Item salarium meum, scilicet .III.m librarum denariorum Veronensium in generali .IIII.C conscilio a canipariis comunis Vicentie, hoc modo | accipam , videlicet: terciam partem in fine primorum .IIII.or mensium mei regiminis, aliam terciam partem in | fine secundorum mensium .IIII.or, aliam vero terciam partem in fine aliorum trium mensium subsequentium; et si aliter | quam ut dictum est accipiam, illud admittam et veniat in comuni Vicentie. | Ita de solutione sala | rii potestatis et quante | parte facere debeat [...] parte in fi | [...] trium mensium Item salarium meum scilicet duomilia et quingentas libras denariorum Veronensium in generali .IIII.C | consilio a canipariis comunis Vicentie hoc modo accipiam videlicet terciam partem in fine trium | primorum mensium mei regiminis et aliam terciam partem in fine aliorum trium mensium sub | scriptum, ita quod in fine novem mensium totum meum salarium sit mihi solutum et si alter | quam ut dictum est accipiam istud amittam et veniat in comuni Vicentie
§ Item iuro quod pro salario mei regiminis presentis anni accipiam et habebo solummodo trimillia duomilia et quingentas libras denariorum Veronensium | suprascripto modo et forma, et quod non possim nec debeam ultra quam superius dictum est petere, accipere vel habere per me, vel per | aliquam personam aliquo modo vel ingenio vel concessione aliqua, nisi prout mihi et iudicibus et militibus meis concessum | est quando equitabimus in servicio comunis Vicentie, ut in statuto comunis Vicentie continetur. Et quod non ponam nec poni faciam, nec permit | tam poni ad aliquod conscilium quod mihi aut alicui de famialiam mea aliquid concedatur, sive donetur ultra quam superius dictum est. | Et si ad conscilium positum fuisset per aliquem vel aliquos me inscio, statim cum sciero infringam et anullabo, et si | contrafecero amittam et amittere debeam ipso iure de salario meo dictorum [segno di rinvio] trium millium librarum .V.C [segno di rinvio] duo millium et .V.C librarum denariorum Veronensium et | id quod mihi vel familiei mee donatum vel concessum fuisset que sint comunis Vicentie. Et quod quelibet concessio super hoc per aliquod | conscilium facta sit cassa et nullius momenti, nec inde aliquam obtinere debeat, eset quod de omni eo quod ultra quam superius dictum est, repertus | fuero per me vel per meam familiam accepisse tenear sindicari et restituere comuni Vicentie pro furto, et quod de furto aliqua | occasione vel aliquo tempore excusari non possim. ( Et iuro quod hoc statutum precise attendam et observabo, et attendi fa | ciam et servari, nec remissionem seu absolutionem huius sacramenti et statuti petam per me vel per aliquem, seu aliquos; | et si mihi sine mea petitione concederetur, nolo quod mihi valeat, nec mihi vel mee familie emolumentum aufferre | debeat vel iuvamen. ( Et iuro quod si aliquis, vel aliqui fuerint locuti mihi aut alicui de familia de mea, | vel in aliquo conscilio seu concione arengando de concedendo, sive donando mihi aut alicui de familia mea | ultra quam superius continetur, quod eum et eos in ducentis libris pro quoque et quaque vice comuni Vicentie condempnabo.
potestas tenetur | ad claudenda [...] § Item iuro quod de mea familia constituam unum bonum ydoneum et legalem portenarium, qui portas civitatis | claudat et aperiat horis congruentibus meis sumptibus . |
Ita quod potestas teneatur | ...venire in palacio | comune Padue § Item quod ego potestas quolibet die, in quo redditur ius, debeam et tenear exire in palacium per duas vices ad | minus in die scilicet ante terciam et post nonam, et ibi manere per convenientem horam pro reddere cuilibet petenti nisi | iusto impedimento remansero. |
§ Item quod ambaxatores faciam habere ambaxatam suam in scriptis cuius exemplum permaneat penes notarium | sigilli, et curabo ut hoc fiat, et quod ambaxatores reportent responsionem ambaxate in scriptis, si eis commisero. |
§ Item quod de quolibet maleficio, prodicione, falsitate et homicidio inquisitionem faciam, et fieri faciam | diligentem et si per testes et indicia manifesta non possem liquide cognoscere veritatem, tunc demum a maiori | .IIII.C conscilio super predictis auxilium arbitrium inquirendi veritatem secundum quod mihi videbitur tenear postulare. | ( Et neminem aliter possim ponere ad tormentum nisi esset latro seu vel predo publicus et famosus, ( salvo | etiam statuto scripto inferius in tercio libro quod incipit: Si quis magnus mag homo. |
Nota potestas tenetur | cum conscilio § Item quod ego potestas faciam condempnationes cum conscilio meorum consulum, et id tenebo quod a maiori parte fuerit fir | matum, et si aliter fuerit factum non teneat. |
§ Item quod habebo et tenebo mecum meis expensis duos milites et tres iudices, quorum nullus esse debeat de | aliqua civitate, que non sit in recta comunancia, vel de qua u aliqua pars sit extorris vel rebellis Romane Ecclesie; | ( et mecum habebo duodecim alter .X. equos, quorum tres erunt dextrarii. |
§ Item curabo et faciam quod quilibet de iudicibus meis supererit condempnacionem per .IIII.or menses tantum. |
§ Item quod nullus possit esse potestas, aut vicarius, aut assessor, aut miles potestatis uno anno post alium, et hoc sit | precisum, quod non possit mutari per aliquam concionem vel conscilium aliquod de predictis quod continetur in psenti capitulo; | et si contra faciam quod amittam et amittere debeam libras .V.C Veronensium de meo salario que sint comunis, et si quis concionatus fuerit | in conscilio amittat .C. libras Veronensium. |
Ita quod potestas [...] | tunc offitia [...] | de officio [...] § Item quod sacramento tenear facere solutionem omnibus officialibus de suis salariis e ante quam exeant de officio, | et de hoc aliquam absolutionem habere non possim, et consilium tenatur invenire modum et viam per quam possim dictam | solucionem facere.
§ Item quod non permittam aliquem de mea familia expensis comunis facere laborerium aliquod in palacium | comunis , sive in domo in qua habitat sine licentia conscilii .XL.. | absolutione fuit sub suam [...]
[...] | [...] § Item iuro ego quod de omnibus propositis et omnibus arengatis tam in conscilio .IIII.C quam .XL. partita faciam et fieri faciam | singulariter cum bussullis ad ballotas, et in dictis conscilii partitum aliquod, sive laudum aliter non firmabo, | nec firmari permittam, et hoc tenear observare precise.
§ Item quod vendiciones rerum mobilium, que devenient in comuni Vicentie, fiant et fieri debeant de voluntate conscilii .XL.; | ( de inmobilibus vero non possit fieri vendicio nisi cum voluntate et sciencia conscilii maioris. |
§ Item quod ego vel aliquis de familia mea non possim, nec debeam emere per me, vel per interpositam personam, aliqua rem | que deveniat in comuni Vicentie, sive que ad ipsum comune pertineat. Et si contrafaciam perdam .L. libras denariorum Veronensium pro quaque vi | ce, que deveniant in comuni. |
§ Item quod ego et milites mei et iudices et assessores et mea familia erimus in civitate Vicentie post officium depositum | mee potestarie per .XV. dies pro reddere rationem mei actus et amnistrationis et potestarie, videlicet de avere et rebus comunis, | et de peccunia et rebus singularum personarum, que non pervenissent in comuni. Salvo eo quod si occasione mee potestarie fecissem ali | quam condempnationem cum conscilio meorum officilium , vel maioris partis, quod non cogar de illis reddere aliquam | rationem, ( et quod in istis .XV. diebus quolibet die tenear bis esse in palatio, paratus omnibus respondere. ( Et quod red | dam rationem de omnibus que contraxero vel quia contraxero, vel pro quibus tenerer aliquo modo ego et omnes de familia mea, | et satisfacere comuni Vicentie tenear et cuilibet singulari persone, et per potestatem cogi debeam ad satisfaciendum antequam recedam | de civitate.
[...]tuere duos consu | les... si quis de terreno | [...] § Si quis de terreno comunis invaserit, vel invasit, .X. libras Veronensium ei aufferam pro banno, et infra | tantum de suo in comuni eum dimittere faciam quantum de terreno comunis reperiretur invassisse, et hoc per duos meos consu | les laicos inquiri faciam, qui hoc teneantur exquirere una cum uno de assessoribus meis et mihi manifestare.
[...]rum librarum duorum | tenetur dare | ...duos consules § Preterea duos meos consules constituam qui prevideant et inquirant super saltuariis nemorum comunis plani | et montis Berice et campanearum, et super custodibus Campi Martii in capite quorumlibet duorum mensium, | si bene et recte habuerint c se circa sua officia. ( Et si aliquod dampnum datum fuerit in predictis locis et saltuarii | dantem dampnum non manifestaverint, quod ipsi saltuarii teneantur pacienti dampnum emendare, credendo de | quantitate dampni, sacramento pacientis usque ad sumam .X. soldorum Veronensium .( Abinde superius tenear mittere duos bonos | extimatores, quorum extimationi credatur, quam extimationem saltuarii solvere teneantur pacienti dampnum, et | paciens dampnum teneatur intra octo dies a tempore dampni dati mihi vel meis iudicibus manifestare. ( Et si quis | in fraudem dixerit se passum dampnum, cum nullum dampnum passus sit ipsum, in .LX. soldos comuni Vicentie condempnabo. |
§ Item iuro quod non permittam portari lignamen de nemoribus comunis Vicentie extra districtum Vicentinum. |
§ Item iuro quod non ero districtus pro regimine civitatis Vicentie sub aliquo vel aliquibus aliquo modo vel ingenio, nec sub aliqua | condictione ero districtus plus aliquem vel aliquos honoro are, vel in aliquo obedire quam generaliter omnibus de Vicentia et eius districtu, | ne quis specialem formam sacramenti, vel alterius securitatis alicui tenebor de aliquo facto. |
§ Item nullo modo cogam aliquos Vicentie vel eius districtus, vel creditores quod emant aliquid a debitoribus nisi ex voluntate libera, | exceptis venditionibus pro comuni Vicentie, ( nec cogam aliquem vel aliquos mutuare comuni, nisi de propria voluntate. [segno di rinvio] [segno di rinvio] Additum est vel volun | tate consilii maioris Cartam | vel cartas supra comune Vicentie nemini faciam, nisi in conscilio maiori facta vel facte fuerint de voluntate consilii, vel maioris | partis.
§ Item iuro quod inquiram per civitatem Vicentie et districtum eius fures et latrones et aggressores viarum publicos et famosos, et | de civitate et districtu eius expellam eos, et si eos capiam, puniam eos secundum ius et iusticiciam et formam statuti. |
Infra duos s [...] | vare hoc statutum... § Item quod omnia pignora que ad me vel caniparios pervenerint infra duos menses taxabo ( et omni mense tenear facere condemp | nationes et absolutiones, et absoluta infra octo dies tenear restituere et condempnata et condempnationes soluta, et | hoc attendam tam de hit eis pignoribus que a potestate sunt absoluta, quam de eis que per statutum absolvuntur. |
§ Item condempnationes et absolutiones in scriptis faciam reduci, et eas in conscilio vel in publica concione legi faciam, et nisi | lecte fuerint sic nullum sorciantur effectum, ( quas condempnationes sic lectas exigere tenear, et super hiis nul | lam appellationem aut contradictionem recipiam, nec consilium requiram. |
Nota § Item caniparios duos habebo qui faciant securitatem .M. librarum Veronensium et plus ad voluntatem potestatis pro quolibet, | et eos iurare faciam quod nulla occasione vel ingenio pro hoc officio habebunt ultra decem libras Veronensium in capite | .IIII.or mensium pro quolibet. Nec aliquis de domo sua vel aliunde qui eis vel pro aliis pro eis dare debeant; nec usuras, | nec premium, nec donum ullo modo vel ingenio ultra dictum fictum habebunt, et non possint nec debeant mutuare ali | quod pignus per se, nec per aliam interpositam personam ullo modo ut lucrum consequatur.( Et possint habere expensas cum ibunt in | servicio comunis. Quorum canipariorum officium duret tantum ad .IIII.or menses et non ultra, et habere debeant duos ta | belliones pro suis rationibus scribendis, qui pro suo salario .IIII.or mensium de comunis peccunia .C. soldos pro uno quoque ha | beant. ( Et caniparii comunis Vicentie, qui pro tempore sunt, teneantur et exigere debeant condempnationes factas suo tempore, que | legiptime possint exigi, ( sin autem potestas teneatur eas condempnationes supra ipsos caniparios liquidare, et ab eis | liquidas exigi. potestas [...] | exactas [...] [segno di rinvio] [segno di rinvio] ¶ Additum [...] | de collec [...]
§ Item de rebus comunis nec furtum, nec fraudem faciam, nec fieri consentiam; et si aliquid de rebus | comunis in me pervenerint, vel occasione comunis canipario , vel canipariis comunis, dabo per me vel per alium infra octavum | diem, ex quo in me pervenerint, si ego vel caniparius , vel unus eorum in civitate Vicentie erimus, excepto salario mihi | constituto.
§ Item iuro quod hostia domus habitationis mee et mee familie faciam stare aperta, nec ibi faciam stare | custodes pro vetare alicui Vicentie et Vicentini districtus ne venire possint ad me vel ad meos iudices et mi | lites, ( excepto quando dormiam et quando comedam, ( et excepta alia necessaria causa, que ancianis iusta et | probabilis videretur. |
§ Item quod ego et mea familia habere debeam habitationem domus comunis ubi consueverunt habitare potestates, et comodum vasarum | et aliarum rerum, que remanebunt in coquina post recessum precedentis potestatis, et armorum que parata sunt pro comuni, videlicet | clipeorum et capellinarum pictorum ad armaturam comunancie et lancearum, et nichil aliud debeant habere | vel possint ullo modo vel ingenio, et tenear designare canipariis arma et vasa et alia supradicta. |
§ Item iuro quod ego ei nec aliquis de familia mea non accipiemus mutuo ab aliquo de Vicentia et Vicentino districtu. |
§ Item quod ego veniam in civitate Vicentie ante exitum precedentis potestatis per octo dies. Et quod ego potestas sacramento cum
§ Et liceat potestati et ambaxatoribus, cum viverint per Vicentinam in servicio comunis, accipere a comuni ville ligna, paleas | et lectos, et non aliud.
§ Item iuro quod non faciam exercitum sine licentia et voluntate maioris conscilii nec calva | catam aliquam pro comuni Vicentie asque voluntate conscilii .XL. |
§ Item iuro quod universa et singula, que in meo sacramento continetur , et omnia alia capitula universa et singula, que in statuto | et libro statuti comunis Vicentie scripta sunt, attendam et observabo, et atendi et observari faciam toto posse meo bona fide et intentione sine omni malo sophismate, et sine omni mala interpretatione. |
§ Et duos bonos viros eligi faciam, et duos notarios qui debent clamari sgroxatores, quibus committam officium sgro | xatorum super terrenum campanee civitatis extra civitatem et burgos districtus Vicentie, secundum quod continetur in statuto, et officium | eorum duret .IIII.or menses, et habeant sgroxatores .X. libras pro quoque, et notarii .C. soldos pro quoque pro salario. |
Iuro ad sancta Dei evangelia quod bona fide | operam dabo, et studiosus ero, quod potestas Vicentie servet capitula statuti et omnia que continentur in capit iuramento sui | regiminis, et ut civitas Vicentie in pace et in unitate et statu honorabili permaneat. Credentias et comunis Vicentie | secretas tenebo ad voluntate potestatis. De hiis quibus a me potestas consilium pecierit, bona fide ipsi rectum consilium dabo, nec | faciam, vel tractabo aliquid quod sit vel spectet contra honorem et bonum statum comunis Vicentie, et si sciero aliquem hoc facere, in con | scilio Vicentie palam manifestabo. Apportum vel donum valens ultra .XII. denarios, aut promissionem habendi aliquid, | aut mutuum, aut commodatum per me vel per alium non accipiam ab aliquo de Vicentia et Vicentino districtu occasione sive mee | mansionis, sive more cum potestate. Accantum aliquod non faciam, nec lucrum per me, vel per alium sive a Vicentino, sive alio, nisi a | potestate, cui servio. Salvo eo quod possim et mihi liceat equum accipere ad vecturam, solvendo iustam vecturam, non tamen ab | ecclesia, vel milite, vel iudice vel notario. Item quod non permittam aliquem occasionem alicuius condictoris vel viriis vel comitatus vel ga | staldie vel potestarie alicuius ville cogere aliquem ad iustitiam si se ad potestatem ante | litem contestatam appellaverit et si contra fecerit facienti penam .XXV. librarum auferam et dampnum | et in iuriam passo restituere faciam et .... dare si inde fueris requisitus
Iuro ego assessor ad sancta Dei evangelia quod si querimonia aliqua facta fuerit coram me ab aliquo homine | de Vicentia et Vicentino districtu de causa maleficii, seu appellationum, vel alterius cause per fraudem non evitabo | recipere et eam secundum leges, vel bonum et approbatum usum civitatis Vicentie in scriptis redactum diffiniam; Iudices tene [...] | infra .XV. dies p [...] si venero ad dif | finiendum salvis statutis civitatis Vicentie, nec fraudem committam quando eam diffiniam, infra .XV. dies ex quo mihi de ca | usa liquidum fuerit; si actor vel reus institerit, et bona fide operam dabo ut causa liquida mihi fiat. |
§ Iudicaturas hoc modo accipiam, videlicet si causa peccuniaria fuerit de iniuria vel maleficio, exceptis accusa | tionibus, de quibus non debent accipi dricture, nec de maleficiis que per officium cognoscuntur, actor solvat iudicaturam de eo quod in | causa deduxerit tres denarios de libra et a libra infra quousque possit accipi denarius sive divisione. Reus | si condempnetur eodem modo solvat iudicaturam de tanto quanto fuerit condempnatus, et tunc si reus condempnabitur, | etiam actor, tamtumdem quantum reus solvat iudi*****caturam , absolutus nullam vero iudicaturam, et tunc actor | solvat, ut dictum est, iudicaturam de eo quod in ***** causa deduxerit .
§ Si vero querimonia non fuerit | de maleficio, actor solvat iudicaturam de tan*to quantum fuerit in causa deduxerit suprascripto modo pro libra | et quousque non divditur denarius. Reus eodem modo solvat iudicaturam de eo unde fuerit condempnatus, et tunc | actor solvat iudicaturam de tanto quantum reus fuerit condempnatus, absolutus solvat medietatem iudicature | de eo quod fuerit in causa deductum, et tunc actor solvat iudicaturam de eo quod fuerit in causa deductum. Si vero | dubium fuerit de quantitate rei iudicium deducte, sacramento calumpnie vel sequimenti potestatis vel | sacramento de novo facto inquiram a partibus taxatione a me facta iudicaturam accipiam.
§ Si | autem dubium esset utrum iudicaturam deberem accipere, vel non, vel qualiter meo arbitrio reservo, nec causam | iudicabo diffinitiva sententia nisi pignore iudicature dato, vel alia congrua satisfactione, quam iudicatu | ram accipiam tempore ferende sententie. ( Et non tenear observare solempnitates legum in feriis, dilationibus, | satisdationibus et cautionibus. Et si de causa incepta pignus acceptum fuerit, et de ea sententia non fuerit lata, pignus si | ne dampno partibus restituam, nisi partes inter se transegerint; sed si de maleficio transegerint non tenear ac | cipere iudicaturam; et omnes dricturas que meo precepto accipientur de sententiis per me latis in scriptis re | digi faciam, et infra tercium diem canipariis comunis Vicentie faciam assignari.
§ Nec de iudicatura | aliquid remittam, vel donum faciam pro amore, hodio, vel parentella, seu timore aut peccunia non dimit | tam ferre rectam sententiam, nec impediam potestatem, vel eius officiales quin rectam sententiam dicant et sentencient. | ( Sentenciam vero quam dicturus sum, vel potestas vel alius officialis cum sciero privatam tenebo donec causa fuerit fini | ta per sententiam, vel alio modo, nisi forte meum aperire sensum illi, vel illis a quibus conscilium acciperem, vel | notario qui mecum esset in accipiendo conscilium. Et potestati rectum conscilium dabo de eo quod a me pecierit, prout mihi | melius videbitur ad comune comodum et comunem utilitatem huius civitatis. Et officialibus rectum conscilium dabo si
§ De rebus comunis Vicentie | furtum vel fraudem non faciam, nec fieri consenciam, et si sciero aliquem fecisse infra tercium diem post octa | vum, ex quo sciero, potestati manifestabo, nisi infra octo dies canipario, vel canipariis redditum fuerit. |
§ Lucrum seu accatum fraudulentum occasione huius mei officii non faciam per me, vel per alium, nisi illud quod | a potestate habuero. Liceat tamen mihi extra districtum civitatis cum in servicio comunis ivero accipere exspen | sas a comuni secundum formam statuti. Et si sciero aliquem per me lucrum fecisse occasione huius mei officii, red | di faciam canipario vel canipariis infra octo dies ex quo sciero si potero; sin autem infra tercium diem post | octavum potestati manifestabo; et si de rebus comunis aliquid in me pervenerit, canipario vel canipariis comunis infra .IIII.or dies | ex quo in me pervenerit dabo et consignabo, si ego et ipse in *** civitate erimus, exceptis sigillis et car | tulis. Et si hoc meum sacramentum esset contrarium sacramento *** potestatis, vel quod plus contineretur in sacramento potestatis, | quod tenear observare secundum quod in sacramento potestatis continetur. Et si potestas mihi preceperit de aliqua querimonia, | quod in ea non procedam, nichilominus debeam procedere sine eius pabola . ( Et si loco potestatis remansero tenear | eodem modo, ut potestas tenetur de suo sacramento, excepto quod non tenear aliquem punire in personam quod sam | guinem ammittat quousque loco eius remansero. ( Et si ivero extra civitatem pro conscilio habendo de aliqua | causa, liceat mihi accipere exspensas a partibus, vel a comuni, et remunerationem eorum qui dabunt conscilium | et vecturas equorum. Et hec omnia attendam bona fide et sine fraude si mansero in officio, nisi | remanserit iusto Dei impedimento vel oblivione, quibus transactis eodem modo tenear, vel nisi remanserit | parabola potestatis, ita quod non possit mihi dare parabolam quin rectam sententiam feram et dicam. Et liceat mihi | accipere dampna et perditas et ea que pertinent ad masaricias hospitii et hiis similia prout in sacra | mento potestatis de illis rebus continetur; et si aliquid additum vel diminutum fuerit, seu mutatum a potestate et comuni | Vicentie, de addito et mutato tenear, et de diminuto non tenear; et si quid potestas tenetur me facere | iurare, iuro id totum attendere et observare. ( Sentencias vero quas dicturus ero, et super quibus con | scilium habuero non proferam, nisi primo eas inspexerim, ( et in scriptis eas pronunciabo. ( Et consules non impe | diam quin suum exerceant officium secundum quod in eorum sacramento continetur. |
Iuro ego consul ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude recipiam omnes querimonias hominum civitatis | Vicentie et eius districtus, et scolarium ibi commorancium [...] et sic erat (, et omnes querimonias quas venero ad iudicandum tam hominum | Vicentie et eius districtus, quam scolarium, vel etiam extraneorum, bona fide et sine fraude iudicabo secundum leges et bonum et ap | probatum usum huius civitatis in scriptis redactum infra .XV. dies ex quo de causa mihi liquidum fuerit et bona fide operam
§ Iudicaturam accipiam tres denarios pro libra usque quo | denarius non dividatur secundum quod infra legitur, nec aliquid de iudicatura remanserit; ( de rebus comunis furtum nec fra | udem faciam, nec fieri consenciam, et si sciero aliquem fecisse, potestati manifestabo, nisi infra octo dies reddi | tum fuerit. Et si aliquid de rebus comunis in me pervenerit, vel in alium per me occasione causarum, seu aliqua alia occasione, | canipario, vel canipariis comunis Vicentie per me vel per alium dabo, vel dari faciam infra octo dies ex quo in me perve | nerit vel in alium per me, si ego et caniparius vel caniparii erimus in civitate. Et si ille qui per me habuisset, cani | pario vel canipariis nollet dare infra tercium diem, post octavum potestati manifestabo. Et pro hoc officio, seu officii occasione, | nullum lucrum per me vel per alium faciam, nisi quod mihi a potestate fuerit concessum, quod est .X. librae Veronensium in quatuor mensibus. | Et si cognovero lucrum aliquod per me in aliquam personam occasione huius mei officii pervenisse ultra concessum, infra | octavum diem ex quo sciero reddi faciam canipario, si potero, et si reddere nollet, infra .III.m diem post .VIII.or potestati | manifestabo. Et secreta consulum tenebo donec erunt publicanda, nec ea pandam aliquo signo, vel nutu, | seu alio modo. Credencias et credenciam mihi a potestate iniunctas, vel eius nuncio privatas et privatam tenebo ad eius vo | luntatem, et potestati et eius iudicibus et nunciis eius rectum conscilium dabo; de hoc modo a me conscilium pecierint | secundum quod mihi melius videbitur ad comune commodum et utilitatem huius civitatis et communancie et potestarie. ( Et sociis meis consulibus | et iudicibus potestatis bona fide et sine fraude rectum conscilium dabo secundum leges et approbatum usum huius civitatis, quod | est in scriptis redactum; sicut in sacramento potestatis continetur in sententiis diffiniendis, si a me pecierint et pro | ut in brevi sequimenti potestatis continetur, bona fide et sine fraude attendam et observabo. (Et in singulis diebus | ad sonum campane officialium ad domum comunis veniam, et stabo, si ero in civitate, vel in suburbiis con | gruis horis; nec per fraudem exeam de civitate ob campanam evitandam. Nec ultra tres noctes continu | as pernoctabo extra civitatem Vicentie vel suburbia, nisi parabola potestatis remanserit; et omnia mihi a potestate occasione huius | mei officii iniuncta attendam et observabo. (Eo salvo quod mihi non possit iniungere quin rectam dicam sententiam | secundum leges et bonum et approbatum usum civitatis, quod est in scriptis redactum, sicut in sacramento potestatis continetur. | Et si quid est quod potestas teneatur me facere iurare, illud totum attendam et observabo. Et si sciero aliquem | officialium habuisse ultra feudum sive a comune, sive a potestate constitutum, potestati in comuni conscilio manifestabo. (In | super infra tempus mei officii non recipiam causam aliquam hominum Vicentie vel eius districtus coram me ventilatam per ar | bitrium vel compromissum, nec ante me faciam, nec aliis personis eam comittam , ut partem lucri inde consequar, | receptam tamen causam ante officium possim adimplere; (nec causam iudicabo diffinitiva sententia, nisi
Iuro ego notarius camere ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude gubernabo scripturas comunis | et aliorum hominum, et que venero ad scribendum scribam et recte faciam ita quod plus minus nec quam | debuero fraudelenter non scribam. De rebus comunis furtum non faciam, et si sciero aliquem *** facientem, | nisi infra .VIII.m diem redditum fuerit canipario vel canipariis comunis, infra quartum diem post octa***vum potestati | manifestabo. Lucrum vel accatum fraudulentum per me vel per alium non faciam pro hoc meo officio vel eius | occasione, nisi illud quod a potestate mihi fuerit constitutum, scilicet illud quod habuero de instrumentis, et testibus et sententiis et aliis scrip | tis que fecero hominibus districtus Vicentie, vel de civitate vel aliunde. (De scripturis autem que pro comuni specialiter, nichil | accipiam; ( secreta iudicii secreta tenebo, nec aliquo modo pandam donec erunt aperta. Et ad sonum cam | pane cotidie veniam ad curiam, nec inde recedam sine parabola potestatis vel eius nuncii, seu iudicum | si ero in civitate vel suburbiis, vel nuncii alterutrius. Et bona fide et rectum conscilium dabo potestati et eius iudicibus in causis diffiniendis, et in aliis de quibus a me conscilium pecierint. Et pignora et alia | que venerint in me pro comuni vel ad comune pervenire debuerit, infra diem canipario vel canipariis comunis dabo, si ego | et ipsi vel aliquis eorum erimus in civitate, et hec omnia attendam bona fide et sine fraude, et observabo, nisi iusto | Dei impedimento remanserit vel oblivione quibus transactis non minus tenear, vel nisi remanserit | verbo potestatis. Et si quid potestas tenetur me facere iurare, iuro id totum attendere et observare. ( Item quod non
Iuro ego notarius consulum ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude gubernabo scripturas comunis | que in me pervenerint, et bona fide scripturas comunis, et aliorum hominum, qui venero ad scribendoum scribam et recte fa | ciam ita quod plus minusve quam debuero fraudulenter non scribam. De rebus comunis furtum non faciam, et si sci | ero aliquem tem facientem, nisi infra .VIII. dies redditum fuerit canipariis comunis, infra tercium diem post octavum potestati mani | festabo. Lucrum vel accatum fraudulentum per me vel per alium non faciam pro hoc meo officio vel occasione, nisi illud quod a | potestate mihi fuerit concessum, scilicet illud quod habuero de instrumentis, testibus et sententiis, et aliis scriptis que fecero hominibus civitatis | Vicentie, vel districtus, vel aliunde. De scriptis vero que faciam specialiter pro comuni Vicentie, nihil accipiam. Secreta iudicii priva | ta tenebo, nec aliquo modo pandam donec erunt aperta. Ed ad sonum campane ad curiam veniam cotidie, | nec inde recedam, nisi debitis horis, vel licentia consulis coram quo stabo, si ero in civitate vel suburbiis; | et bona fide rectum conscilium dabo domino potestati, vel eius iudicibus in causis diffiniendis, et aliis quibus a me pe | cierint. Et pignora et alia que pervenerint in me pro comuni vel que ad comune Vicentie venire debuerint, infra .IIII.m dies canipariis | comunis dabo, si ego et ipse vel alter eorum erimus in civitate. Et si ero electus ab aliquo consule, vel consulibus pro reci | piendis dricturis seu pignoribus, in quaternione uno scribam omnes dricturas seu pignora recepta, et causam scribam | quare dabuntur, et hoc omnia bona fide attendam et observabo, nisi remanserit iusto Dei impedimeto vel | oblivione, quibus transactis non minus tenear, vel nisi remanserit parabola potestatis. Et si quid additum | et mutatum fuerit cum voluntate conscilii huic brevi et a domino potestate Vicentie, de addito et mutato tenear, et de | diminuto non tenear. Et scripta que coram iudice potestatis vel consulibus potestatis scribam, non celabo alicui | persone, quin dem partibus secundum rationem et bonum st morem, prout iudex coram quo stabo preceperit. Neque extra | civitatem Vicentie ea exeam ad hospitandum sine parabola potestatis vel eius iudicum, vel consulis coram quo stabo. Et | si quid est quod potestas teneatur me facere iurare, iuro id totum attendere et observare. |
Iuro ego caniparius ad sancta Dei evangelia quod bona fide et sine fraude officium caniparii exercebo commissum | mihi a potestate et comuni Vicentie, et bona fide operam dabo, ut res comunis mobiles et fructus immobiles et pensiones et obven
§ Item quod ego caniparius omnes expensas quas fecero in septimana tenear die veneris
Iuro ego notarius canipariorum ad sancta Dei evangelia quod bona fide et sine fraude scribam omnes introitus | et expensas et receptiones canipariorum secundum quod in libro potestatis scriptum, invenero per notarium ad hoc deputa | tatum, nec plus nec minus fraudulenter scribam introitus in libro, vel expensarum manda | to alicuius. Et si quid in me pervenerit de rebus comunis, canipario vel canipariis dabo et consignabo infra tercium diem, ex quo in me pervenerit; de rebus comunis furtum vel fraudem non faciam, nec fieri consenciam, et | si sciero aliquem fecisse infra .VIII. dies et canipario vel canipariis non reddiderit, potestati infra .III.m diem | post octavum manifestabo. Et si sciero aliquem de officialibus habuisse ultra salarium sibi constitum potestati | manifestabo. Lucrum aliquod pro hoc officio, occasione huius officii per me vel per alium non faciam, nisi quod mihi fuerit a potestate | concessum, quod est .C. soldos. Et si sciero aliquem per me fecisse, illud reddi faciam si potero infra octo dies ex quo | sciero, si autem reddi facere non possem illud, potestati manifestabo infra .III.m diem post octavum. Et singulis | diebus veniam ad domum comunis ad sonum campane officialium, nec inde me separabo sine parabola potestatis | vel eius missi, et hoc si in civitate vel suburbiis ero, nec in fraudem exeam civitatem ob campanam evi | tandam et non pernoctabo extra civitatem vel suburbia ultra noctem unam sine parabola potestatis, vel alicuius qui loco | potestatis esset, si non esset in civitate. Et omnia precepta que potestas per se vel per suum nuncium mihi fecerit pro hoc officio bona fi | de attendam et observabo, et prout in brevi sui sequimenti continetur similiter attendam et observabo. Et predicta omnia | attendam et observabo bona fide et sine fraude usque ad terminum canipariorum, nisi remanserit oblivi | one vel iusto Dei impedimento, quibus transactis non minus tenear nisi parabola potestatis remanserit, et salvo | si quid additum, mutatum vel diminutum fuerit a domino potestate cum conscilio .IIII.C, de addito et mutato te | near eodem modo, et de diminuto sim absolutus. Et si quid est quod potestas tenetur me facere iurare, iuro id to | tum attendere et observare; ( et quod possim ac debeam accipere occasione securitatum, que a me scribentur duodecim denarios tantum, | et non plus de securitate, que fit usque ad decem libras, et de decem libris; ( si vero securitas ultra... | summam .X. librarum usque ad .L. libras, et de .L. libris, possim et debeam accipere duos soldos, et non plus. Si vero securitas | ascenderit ultra summam .L. librarum usque ad .C. libras, et de .C. libris possim et debeam accipere tres soldos tantum, et | non plus. ( Si vero ascenderit ultra .C. libras usque ad quingentas libras possim et debeam accipere duos soldos pro centenario, | .... ( excepto de primo centenario, de quo possim accipere tres soldos et non plus; ( si vero ascenderit
§ Item statuimus et ordinamus quod singulis .IIII.or mensibus per potestatem et consules eligatur unus contracaniparius, qui sit notarius | prudens, legalis et scriptor ydoneus, qui per .IIII.or menses tantum scribat in libris duobus manentibus | penes potestatem, ut in statuto continetur, omnes introitus et expensas canipariorum comunis Vicentie, et habeat .X. libras | pro suo salario .IIII.or mensium, nec possit esset ad illud officium usque ad unum annum post depositionem | illius officii.
Iuro ego contracaniparius ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude scribam omnes introitus et expensas | canipariorum comunis Vicentie in libris manentibus penes potestatem, et in statuto continetur, prout mihi per potestatem fuerit iniunctum, | nec aliquid scribam in dictis libris sine mandato speciali potestatis, et ad palacium stabo quoque die secundum man | datum potestatis. ( Cum canipariis comunis Vicentie vel cum aliqua persona, seu personis non particeps ero vel conscius alicuius lucri, | furti vel fraudis, ( de rebus comunis seu ad comune spectantibus; et si sciero aliquem vel aliquos lucrum | vel furtum, seu fraudem facientes vel committentes de rebus comunis Vicentie, sive ad ipsum comune spectantibus | toto meo posse vetabo, et potestati manifestabo. De scripturis, quas faciam pro dicto officio, nichil accipiam, | nisi de speciali licentia potestatis.
Iuro ego superstes librorum forbannitorum ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude custodi | am et salvabo libros forbannitorum comunis, nec in banno ponam aliquam personam, nec poni faciam, seu extraham vel | extrahi faciam sine parabola potestatis vel eius missi, seu iudicis eius, vel consulum; ( et non scribam aliquem | in bannum, nec scribi faciam, nisi prius preceptor ascenderit petram puthei domus comunis et ter cridaverit au | dite, et quarto cridaverit in banno illum, qui erit cridandus in banno; et postea per civitatem in Strata Maiori | cridaverit in quatuor locis, scilicet super pontem porte Sancti Petri , et ibi a plathea Sancte Corone , et ibi a do | mo illorum de Caldogno , et in quadruvio a Putheo Rubeo , et ante hostium illius qui cridatus fuerit in banno si fu | erit de civitate, et si fuerit de villa ante portam unde consueverit intrare civitatem; et nisi prius dixerit mihi pre | ceptor quod ita cridaverit eum in banno. ( Item neminem extraham vel extrahi permittam de banno, nisi prius satis | fecerit secundum ordinamentum et ordinamenta potestatis, et secundum statutum civitatis ab eo firmata. Et quicquid
Iuro ego notarius superstitum librorum forbannitorum ad sancta Dei evangelia, quod neminem scribam in banno, vel extraham | de banno sine parabola potestatis vel eius iudicis, vel iudicum, aut eorum nuncii, vel consulum, et nisi prius preco ascenderit | petram puthei domus comunis et ter cridaverit "audite"; et .IIII.o cridaverit in bannum illum qui erit cridandus in banno, et | postea in Strata Maiori in .IIII.or locis, scilicet supra pontem porte Sancti Petri , et ibi a plathea Sancte Corone , | et ibi a domo illorum de Caldogno , et in quadruvio a Putheo Rubeo , et ante hostium illius qui fuerit cridatus in banno | si fuerit de civitate, et si fuerit de villa ante portam unde consuevit exi intrare civitatem; et nisi prius dixerit mihi precep | tor quod ita cridaverit eum banno. Et neminem extraham de banno, nisi prius satisfecerit secundum ordinamentum | seu ordinamenta, et secundum statutum civitatis et ab eo firmata. Et quicquid in me pervenerit pro hoc officio, seu occasione | huius officii, seu pro comuni, vel de comuni, seu occasione comunis, infra .III.m diem ex quo in me pervenerit vel in aliis per me, ca | nipario vel canipariis dabo et consignabo, et dari et consignari faciam. Et cartularium habebo in quo scri | bam per me vel per socium meum notarium quicquid in me pervenerit pro hoc officio, seu occasione huius officii de comuni seu occasione | comunis, et quare in me pervenerit et qua causa, et totum id canipario vel canipariis dabo et consignabo secundum quod in meis | scriptis redigero, ( et pro ponendo, sive scribendo aliquem in banno, accipiam pro quolibet sex denarios sine mortifi | catura, et non plus; ( et pro cricatura cuiuslibet ipsorum qui non fuerint positi in meis .IIII.or mensibus, .VI. denarios, ( et pro cricatura | illorum qui fuerint in banno in meis .IIII.or mensibus nichil accipiam. ( Lucrum aliquod pro hoc officio, seu occasione | huius officii per me vel per alium non faciam, nisi id quod est mihi concessum a comuni, videlicet .C. soldos in meis .IIII.or mensibus. | Et si sciero aliquem pro me fecisse aliquod lucrum, illud reddam, et causam scribam quare ponam in banno, vel extra | ham de banno, et nullum extraham de banno nisi prius requisito actore; et quando extraham de banno aliquem, | scribam nomen illius pro quo erit in banno. ( Et neminem scribam in banno sine publica scriptura, et apponendo signum | et nomem meum, cum scribam in banno aliquem, et infra .IIII.m diem, ex quo breve fuerit mihi datum, in libro scribam; ( et fra | udem aliquam non committam quin mihi detur. Illud idem observabo circa illos qui de banno extrahentur, scilicet quod apponam | in extractura signum et nomen meum, et addendo causam quare fuerit mortificatus de banno, et neminem mortifica | bo de banno absque presentia dominorum illorum qui huic officio presunt, vel alterius ipsorum. Et predicta omnia attendam | et observabo bona fide et sine fraude, nisi remanserit oblivione vel iusto Dei impedimento, quibus transactis | non minus tenear, et nisi remanserit parabola potestatis, eo salvo quod si quid additum vel mutatum fuerit a po | testate cum conscilio .IIII.C , de addito et mutato tenear, et de diminuto sim absolutus. Et si quid est quod potestas | teneatur me facere iurare, iuro id totum attendere et observare. ( Item non extraham aliquem de banno,
Iuro ego qui sum extimator ad sancta Dei evangelia remoto hodio, amore, timore, et meo vel alterius | speciali lucro vel dampno, solummodo equitate et iusticia inspecta faciam, et exercebo officium extimarie | prout in statuto venditionis poderum continetur. ( Et cridationes poderum que fieri debent, ut in ipso statuto | continetur faciam fieri et faciam per meum tabellionem in scriptis redigi, secundum quod erunt mihi guarentate per pre | cones qui cridabunt. Lucrum per me vel per alium aliqua occasione huius mei officii non faciam, nisi quod fuerit mihi a comune con | cessum. Et si sciero alium pro me accatum fecisse, illud reddam vel reddi faciam, vel dari canipario vel ca | nipariis infra octo dies ex quo sciero, alioquin infra .III.m diem post octavum potestati manifestabo. Et singulis diebus | veniam ad domum comunis ad sonum campane officialium, nec inde me separabo, nisi congruis horis, si ero in | civitate vel suburbiis, nec fraude exeam civitate ob campanam evitandam . Furtum vel fraudem de rebus comunis | non faciam, nec fieri consentiam; et si sciero aliquem facientem, infra .III.m diem post octavum potestati manifestabo; et | si sciero aliquem officialium ultra salarium suum habuisse, potestati manifestabo. Et non pernoctabo extra civi | tatem ultra tres noctes continuas sine parabola potestatis vel eius missi, nisi occasione officii fecerim; et omnia precep | ta que potestas mihi fecerit pro hoc officio bona fide attendam et observabo, prout in brevi sequimenti potestatis continetur. ( lice | at tamen mihi habere expensas a comuni et non vecturas equorum cum ibo extra civitatem pro extimationibus faciendis; et | omnia ea statuta et solempnitates, que in statuto venditionum continentur, attendam et observabo.
§ Item | iuro quod elapsis .XLV. diebus quam cicius potero, faciam vendiciones, nec tempus mei officii mihi possit protelari | a potestate, nisi a conscilio maiori civitatis, ( nec expectabo finem officii, et precipiam per sacramentum preceptoribus quod | ita crident in omnibus locis que in statuto continentur. Et statutum predictarum venditionum et hoc meum breve in | omni mense legam. Et predicta omnia attendam et observabo bona fide et sine fraude usque ad terminum mihi a | potestate constitutum, nisi remanserit iusto Dei inpedimento, vel oblivione, quibus transactis eodem modo tenear, | nisi remanserit parabola potestatis vel eius missi. Eo salvo quod si quid additum vel diminutum fuerit vel mutatum cum | conscilio .IIII.C, quod de addito et mutato tenear, et de diminuto non tenear. ( Et si quid est quod potestas teneatur | me facere iurare, iuro id totum attendere et observare. |
Iuro ego notarius extimatorum ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude scribam poderia extimata, | sive res extimatas, vel que debuerint extimari per extimatores comunis, quando preceptum fuerit mihi ab extim | atoribus. Nec fraudolenter plus minusve scribam quam debuero et si mihi petitum fuerit a preceptoribus, vel in | iunctum ab extimatoribus. Presens ero quando preceptor cridaverit podere alicuius in domo comunis, et scribam prout cri
§ Item a comuni Vicentie cartas non habeam, nec incaustrum, | nec saccum; et ea precepta que potestas mihi pro hoc officio iniunxerit, prout in brevi sequimenti potestatis continetur, | attendam et observabo. Et in singulis diebus ad sonum campane officialium ad domum comunis veniam, si cam | panam audiero, vel sonatam esse intellexero, si ero in civitate vel suburbiis, nec inde me separabo sine | licentia potestatis vel eius missi. Nec per fraudem exeam civitatem vel suburbia ob campanam evitandam, et non per | noctabo ultra extra civitatem vel suburbia ultra tres noctes continuas, nisi parabola potestatis remansero, vel | eius missi vel nisi occasione huius mei officii fecerim. Et omnia predicta attendam et observabo bona fide et sine | fraude, nisi remanserit iusto Dei impedimento vel oblivione, quibus transactis non minus tenear, | et nisi remanserit parabola potestatis. Et si quid additum vel mutatum fuerit a potestate cum conscilio maiori, | de addito et mutato tenear, et, prout in statuto venditionum poderum continetur, attendam et observa | bo, et bona fide operam dabo, ut extimatores eodem modo observent. Nec aliquod instrumentum a creditori | bus accipiam, nisi presentibus omnibus extimatoribus vel maiore parte, vel, instrumento recepto infra tercium diem | illud ponam in libro meo et creditori reddam, nec aliquid a creditoribus propter instrumentum suum scribendum in libro ac | cipiam.
§ Item omnia instrumenta conficiam infra mensem, ex quo mihi petita fuerint, ( et de quolibet instrumento vendi | tionum pro comuni factarum quantitatis usque ad .XXV. libras non accipiam ultra duos soldos, ( et a .XXV. libras | in sursum usque ad .L. libras .III. soldos, ( et a .L. usque ad .LXX. .IIII.or soldos, ( et a .LXX. usque ad .C. libras .VI. | soldos ( et ab inde in sursum sic pro rata ascendendo, secundum quod accipietur pro centum, ( et de mille librarum tres | libras, et ultra eam quantitatem tercium libre quantecumque fuerit quantitatis precium non excedat. ( De sin | gulis brevesellis non accipiam ultra sex denarios, ( et nomina et prenomina illorum, quorum bona cridabuntur, dicam cui | libet petenti congruo loco et tempore. Et si quid est quod potestas teneatur me facere iurare, iuro id totum atten | dere et observare.
Iuro ego, qui sum massarius, ad sancta Dei evangelia quod bona fide et sine fraude inquiram illum vel
§ Item inquiram molendinarium, vel eius nun | cium blavam defeudentem ad molendinum non pensatam ab illo cuius fuerit vel eius nuncio, et iure masi | nature dato molendinario vel eius nuncio antequam pensetur. Et molendinarium vel eius nuncium | inquiram falsitatem committentem, vel aliquid imponentem falsitatis in blava seu farina devastantem, | seu fraudulenter male masinantem, vel minus quam pensata foret reddentem. Et bona fide inquiram omnes | hospitatores qui, sine permissu et parabola potestatis, officium hospitarie exercebunt, et vinum vendent, seu | comedere et bibere dederint hominibus Vicentie et suburbiorum in domo sua, vel in fraudem alibi. Et si invenero | aliquem hospitatorem seu officium exercentem sine permissu et parabola potestatis, vel aliquem ad minutum vin | um vendetem sine parabola potestatis, seu aliquem hospitatorem, sine parabola potestatis, vendere vinum, vel cibum, vel | dare comedere vel bibere in domo sua, vel alibi in fraudem hominibus civitatis vel suburbiorum, seu extraneis venden | tem cibum aliquem, illos potestati, infra tres dies ex quo sciero, manifestabo. ( Et inquiram portantem per civita | tem, vel burgos civitatis, aliqua arma interdicta et fraudulenta, nisi portaret eundo extra civitatem vel burgos, | vel redeundo sine fraude, aut per villas in eundo, vel reddeundo ab una terra ad aliam, aut ad | capaneam eundo vel redeundo. ( Et si invenero aliquem deportantem aliquid de predictis rebus contra interdi | ctum, vel clibanarium habentem panem minorem pensa, qui ab alio non posset adiuvari illam rem, bona fide | aufferam sibi sive gladium, sive aliud, quod contra interdictum habuerit, seu portaverit, vel fecerit, et canipario comunis | dabo et consignabo infra octavum diem, ex quo in me pervenerit, si ego et caniparius in civitate erimus. Et antequam
Iuro ego notarius massariorum ad sancta Dei evangelia, quod scribam omnes receptiones massariorum secundum quod mihi | dixerint, vel secundum quod sciero esse rei veritatem, nec plus nec minus fraudolenter scribam; et si quid in me pervenerit de rebus | comunis, canipario dabo et consignabo infra .III.m diem ex quo in me pervenerit. De rebus comunis furtum vel fraudem non faciam, | nec fieri consenciam, et si sciero aliquem fecisse et infra octo dies canipario vel canipariis non reddiderit, potestati infra .III.m | diem post octavum manifestabo. Et si sciero aliquem de officialibus habuisse ultra salarium sibi constitutum, potestati | manifestabo. Lucrum aliquod pro hoc officio, seu occasione huius officii per me vel per alium non faciam, nisi salarium mihi constitutum | quod est decem librarum. Et si sciero aliquem per me fecisse, illud reddi faciam, si potero, infra octo dies ex quo sciero, sin autem | reddi facere non possem, illud potestati manifestabo infra .III.m diem post octavum. Et non mittam occasione huius officii per | me vel per alium, nisi pro uno decano cuiusque ville, cui pro omnibus hominibus sue ville omnia precepta et ordinamenta ei | facta per massarios in scriptis redigam, et operam dabo ut de cito expediantur dicta occasione a quo nichil accipiam; | et si contrafecero amittam .C. soldos denariorum Veronensium, et de hoc sit quilibet accusator et medietas sit accusatoris, et alia medie
Rubrica qualiter panis fieri | debeat Super facto pistorum qualiter debeant facere panem de cetro per omnis statutarios comuniter est pro visum et | ordinatum quod quelibet persona tam masculi quam femine possit facere panem ad vendendum ad suam | voluntatem et eum vendere quamplus voluerit usque ad .IIII.or denarios et licentiam habet ad vendendum dictum pa | nem et ad domum comunis et etiam ad eius domum solvendo primo comuni Vicentie pro datio sive tholoneo [...] Et hic est modus et ordo inventus et persepe approbatus in faciendo panem bonum, album et optimum et | bene coctum et bulla propria unius cuiusque pistoris bullatum, que bene legi possit, in concordia cum pistoribus | et gastaldionibus eorum, et eciam cum iudicibus et sapientibus et tabullariis quam pluribus a pistoribus intro | ductis, videlicet quod soluto fornatico operibus et lignis et labore pistorum et uxorum eorum, et omnibus ex | pensis accidentibus in faciendo panem, et racione facta melius pro pistoribus quam pro comuni, videlicet quando frumen | ti starius venditur .II. soldi, et minus usque ad soldos .III., tunc ponimus panem fieri in racione .III. soldorum, et minus, et debet fieri | panis a duobus denariis de unciis .XXV.
§ Item quando frumenti starius venditur usque ad soldos .III., et minus, | tunc ponimus soldos .IIII. et debet fieri panis de unciis .XXII. Item si frumentum venditur ultra soldos .III., et minus, usque ad | soldos .IIII.or, tunc ponimus soldos .IIII.or, et minus, et debet fieri panis de unciis .XVIIII. Item si frumentum venditur ultra soldos | .IIII.or, usque ad soldos .IIII.or, et minus, tunc ponimus soldos .V. et debet fieri panis de unciis .XVIII. Item si frumentum ultra | soldos .IIII.or minus ultra, usque ad soldos .V., tunc ponimus soldos .V., et minus, et debet fieri panis de .XVI. unciis. Item si | frumentum venditur ultra soldos .V., et minus, usque ad soldos .VI., tunc ponimus soldos .VI., et minus, et debet fieri panis de unciis .XIIII. | Item si frumentum venditur ultra soldos .VI., usque ad soldos .VI., et minus, tunc ponimus soldos .VII. et debet fieri panis de .XIII. | unciis. Item si frumentum venditur ultra soldos .VII., et minus, usque ad soldos .VII., tunc ponimus soldos .VII., et minus, et debet | panis fieri de unciis .XII. Item si frumentum venditur ultra soldos .VII., et minus, usque ad soldos .VIII., tunc ponimus .VIII., et minus, | et debet fieri panis de unciis .XI. Et in omnibus predictis racionibus debet fieri panis a duobus denariis; et potest fieri panis | ab .I. denario pro tempore, et a .IIII.or denariis pro racione, ut superius dictum est.
Statuimus et autem et ordinamus quod Palerino pistori concedatur facere panem a duobus denariis de una uncia minus quam
|
alii pistores faciant, ut pulcherrimum et optimum faciat ipsum panem et medium ipsum panem ad minus faciat
|
gramolatum; et si alius pistor pulcriorem faceret panem, eidem ista concessio fiat tollatur Palerino.
Statuimus et ordinamus quod unus bonus et legalis civis Vicentie eligatur in conscilio maiori ad breve sicut alii officiales | ordinarii, qui debeat procurare bona et possessiones comunis Vicentie novas videlicet et antiquas per Vicentiam et Vicentinum districtum | sitas, officium cuius duret per unum annum. ( Et unus notarius de ordine ordinariorum notariorum secundum matriculam no | tariorum eligatur et ponatur ad dictum officium, et duret eius officium per unum annum. ( Qui iurent procurare, inquirere | et manutenere in comuni possessiones comunis novas et veteres Vicentie et Vicentini districtus, et eas in scriptis in libris habere, ( et fru | ges, redditus et proventus et obventiones exigere, colligere et salvare ad potestatis Vicentie voluntatem. ( Et procurator | faciat securitatem mille librarum in canipa comunis, et notarius ducentarum librarum, ( et habeat dominus .XV. libras denariorum Veronensium a comuni Vicentie, | ( et notarius .X. libras pro salario, ( et hac de causa non exeant civitatem Vicentie absque speciali licentia potestatis.
Iuro ego qui sum cataver, et sine fraude remotis hodio et amore, timore, precio vel precibus, speciali lucro | vel dampno meo vel alterius, inquiram, curabo et procurabo omnes officiales Vicentinos qui fuerunt | tempore proximi potestatis preteriti, et omnes redditus et obventiones et iura comunis, et omnes homines licet non officiales Vicentie, | in quos pervenerit vel remanserit de denariis vel rebus comunis iniuste et sine causa. |
§ Item inquiram omnes obventiones et introitus factos in comuni Vicentie et omnes exspensas factas ab eodem comuni vel pro ipso
|
comuni in predicto tempore, omnesque officiales qui fuerunt in aliquo officio constituto pro comuni Vicentie predicto tempore,
et exspen
|
sas quas invenero in ipso comuni factas inutiliter pro se in una parte scribi faciam. Et si ultra modum mihi videtur
|
excedere conscilio et parabola potestatis moderabo. Et si aliquem dictorum officialium invenero, qui lucrum aliquod sibi
non
|
concessum in brevi sui officii, vel a comuni Vicentie habuerit, vel fecerit aliquo modo per se, vel per alium, seu perceperit
in ea quantita
|
te lucri et insuper tantundem de suo, in generali conscilio vel concione, sicut potestati videbitur, publice comuni Vicentie condempna
|
bo, et insuper ut hinc ad decem annos officium aliquod non debeat habere in comuni. Idem dico de officialibus qui aliquid
|
ex obventione qualibet introitu sibi facto de bonis comunis, vel occasione comunis, si residuum quod fuerit ab exspensis
quod fuerit pro comuni factis non dederit vel posuerit in comuni, scilicet quod eum condempnabo in conscilio vel concione publice ut dictum est,
|
et in duplum eius quod eo modo tenuerit. Et si aliquem vel aliquos qui de rebus comunis, vel bonis, vel obventionibus, vel
introitus comunis, vel alio modo habuerit, vel in se remanserit iniuste, vel sine iusta causa, cum in concione vel in conscilio
|
publice ad voluntatem potestatis condempnabo. Et si quam singularem personam invenero, vel occasione alicuius terre Vicentini
di
|
strictus, quod collectam sibi impositam, vel redditum, quod facere atque tribuere debeat comuni Vicentie non reddiderit,
|
vel tribuerit tempore predicto ipsam personam, illudque comune in ea collecta et redditu publice in conscilio comunis Vicentie
condemp
nabo. Et si invenero aliquem qui occasione officialis alicuius tempore predicto aliquid habuerit, ut ipse officialis aliquid
|
faceret, vel non faceret, nec deberet ipsum in ea quantitate quam habuit, in conscilio vel concione comunis Vicentie condempnabo.
|
Et ut hec omnia mihi et sociis liquida sint et notoria, bona fide operam dabo, et universa que invenero le
|
galiter et bona fide, per tabelliones meos mecum in hoc officio constitutos scribi faciam. Nec per fraudem
|
aliquam faciam vel evitabo, quominus condempnationes predictas faciam, et facere debeam super quemlibet,
|
et precepta mihi a potestate pro hoc officio facta bona fide attendam, preterea nullum condempnabo, vel absolvam, nisi prius
|
eos vel eum inquiram, et eorum defensionem habeam, nisi pro eo remanserit, et nullum lucrum per me vel per alium faciam,
|
nisi quod a comuni Vicentie mihi fuerit concessum. Et hec omnia inquiram, attendam et observabo bona fide et sine fraude
quam
|
citius potero, et si quid i additum vel mutatum, vel diminutum fuerit de hoc brevi a potestate cum conscilio maiori
|
de addito tenear et de diminuto sim absolutus.
|
Iuro ego preceptor ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude exercebo officium comandarie ( et am | baxatas mihi impositas a potestate vel iudicibus eius, seu tabellionibus, vel consulibus, seu canipariis, aut ab illis | de libris comunis, aut ab extimatoribus poderum, vel ab ancianis bona fide faciam, ( nec ambaxatas faciam | sine parabola alicuius predictorum, nec aliquam ambaxatam falsam faciam, seu portabo et referam. ( Et singulis diebus ad sonum campane officialium ad domum comunis veniam, si ero in civitate, vel suburbiis. Nec inde me separabo | sine parabola potestatis vel alicuius predictorum, nec in fraudem exeam civitatem vel suburbia ob campanam evitandam. De rebus | comunis furtum vel fraudem non faciam, nec fieri consentiam, et sciero aliquem facientem, potestati manifestabo, nisi infra .VIII. | dies redditum fuerit canipario vel canipariis; ( et si venero ad expendendum de denariis comunis, bona fide et sine fra | ude secundum utilitatem comunis et comodum expendam et errogabo , nullam fraudem vel dolum committens; et | similiter si venero ad emendum vel vendendum pro comuni vel de rebus comunis, bona fide et sine fraude emam et ven | dam et iuramento tenear, ne possim comittere ambaxatam mihi commissam alteri preceptori. ( Et si quem de | buero ponere in possessione de rebus alicuius, vel dare tenutam, ipsam tenutam conducam ei qui eam debet habere, vel eius nuncio si mecum fuerit, ( vel eam dabo in forcia decani illius terre de qua acciperem illam tenutam, ( nec | dabo inducias, nec dilationem, vel terminum alicui, nisi secundum voluntatem consulis, a quo accipiam ambaxa | tam; ( et certam reddam personam, cui faciam ambaxatam sub quo consule vel officiali esse debeat. ( ambaxatam | alicuius interdicti non faciam, nisi abuero in scriptis; ( expensas non recipiam ab aliquo decano pro suo comuni, | nisi ivero pro facto illius comunis, vel nisi parabola potestatis. Et mihi precepta que mihi facta fuerint a potestate bona fide attendam n | et observabo. Nec per fraudem evitabo quin precepta attendam et observem, et pro i officio nullum lucrum faci | am per me vel per alium, nisi quod fuerit mihi a potestate concessum, exceptis ambaxatis et expensis et pro servicio comunis.
§ Item si venero ad cridandum aliquem in banno, hoc modo cridabo: quod ascendam petram puthei domus comunis et ter cridabo | "audite", et quarto cridabo illum quem cridare debuero et postea per civitatem in Strada Maiori cridabo in banno in .IIII.or lo | cis, scilicet supra pontem porte Sancti Petri , et ibi a plathea Sancte Corone , et ibi a domo illorum de Caldogno , et in quadruvio | a Putheo Rubeo , et ante hostium illius qui ponitur in banno, si est de civitate, et de, si est de villa, ante portam unde consuevit | intrare civitatem. Et post cridationem, dicam illi qui tenuerit libros forbanitorum , quod ita cridaverim et quod ita scribat in banno | et quod ita cridatus est, ( et non dicam illi qui scribet in banno, quod scribant in banno aliquem antequam ita cridatus fuerit; nec aliquem | cridabo in banno, nisi parabola potestatis, vel iudicis eius, vel sui certi missi, vel consulum; ( nec ultra .XII. denarios accipiam pro ali | quo homine cridando in banno. ( Et si venero ad cridandum podere alicuius ad vendendum, hoc modo cridabo: scilicet quod ascendam | petram puthei domus comunis et ter cridabo "audite", et quarto cridabo podere qui erit ad vendendum et postea per civitatem | in Strata Maiori cridabo in .IIII.or locis, scilicet supra pontem Sancti Petri , et ibi a quadruvio a Putheo Rubeo , et | ibi a domo illorum de Caldogno , et ibi a plathea Sancte Corone , et ante do hostium domus illius cuius podere cridatur, si est | de civitate, et, si est de villa, ante portam unde consuevit intrare civitatem, et hoc faciam presente notario , extimatore de pode | ribus; et post cridationem, dicam extimatoribus poderum quod ita cridaverim, et non dicam eis quod ita cridaverim nisi prius | cridavero; ( et non accipiam ultra .XII. denarios pro cridatione poderis alicuius hominis. Et ambaxatam mihi impositam bona fide, quam | cicius potero, reddam illi, qui mihi iussit. Et quicquid in me pervenerit occasione comunis, canipario vel canipariis dabo et consigna | bo infra .III.m diem ex quo in me pervenerit, si in Vicentia ero cum canipario, vel canipariis. Et si quid additum, vel mutatum | , vel diminutum fuerit huic brevi a potestate cum conscilio maiori, de addito et mutato tenear, secundum quod additum et | mutatum fuerit, et de diminuto sim absolutus. ( Et habebo librum, in quo sunt scripta duo evangelia ad minus, | et clausum cum fibula una que possit aperiri, et ipsum portabo et non alium. |
§ Item non honerabo me de aliqua ambaxata quin dicam potestati, vel consuli, vel alicui alii officialium, qui me honera | but de illa ambaxata de quo negocio et cuius modi seu de qua re facere debebo illam ambaxatam, utrum de | maleficio vel de aliqua alia re, et illi quem requisiero, sive ad domum eius dicam, de qua causa pro qua eum requiram. Et | si quid potestas tenetur me facere iurare, iuro id totum attendere et observare. |
§ Item quod non accipiam pro aliqua ambaxata, quam faciam supra palacium vel sub palacio , nisi duos denarios parvos, ( pro quaque amba | xata, quam faciam per civitatem Vicentie et suburbia, nisi quatuor denarios. |
§ Item iuro quod habitabo cum mea familia in civitate Vicentie vel burgis, ( et quod sum liber, et quod non habeo uxorem de masnata.
§ Et omnes preceptores debeant per potestatem et suos consules examinari, et qui videbuntur retinendi, retineantur et qui | removendi, removeantur, ( et nullus preco ponatur ad catenam. |
§ Item quod uno eodem tempore pater et filius, aut duo fratres non possint esse in officio comandarie; ( nec ultra duos | amodo de una villa recipiantur in comandaria, salvo eo quod sit con in arbitrio potestatis et consulum de ponendo plus | vel minus pro qualitate ville. ( Et quod nemo recipiatur ad officium comadarie, qui extractus fuerit pro falsi | tate, ( et quod cuilibet preceptori ematur et detur ad quodlibet festum natalis una infula de vermeglone pro comuni Vicentie; ( et | quicumque preceptor inpignaverit infulam, perdat .XX. soldos pro quaque vice, ( et quicumque non habuerit eam in capite vel | ad collum, perdat .X. soldos pro quaque vice; et quilibet sit accusator, et medietas sit accusatoris et alia medietas comunis. |
§ Item quod duo gastaldiones preconum ponantur ad brevia secundum modum aliorum officialium in conscilio generali, et nullus | preco stet vel sit in dicto officio ultra .IIII.or menses, et eam gastaldiam non possit usque ad annum post depositionem ipsius. |
[segno di rinvio] [segno di rinvio] Rubrica qualiter eligi deberit | precones qui debent facere | cartas pro comuni Vicentie Item .XV. precones eligantur per gastaldiones et eorum consciliatores sue fratalie in singulis .IIII.or mensibus qui | teneantur et debeant facere omnia itinera et cartas et ambaxatas que fient et fieri debent pro comuni Vicentie | in Vicentino districtu et habent .IIII.or libras proquoque in dictis .IIII.or mensibus pro salario et alii precones de septimana | facere debeant cridatores precepta et ambaxatas que in civitate pro comuni fieri oportet et quilibet predictorum | .XV. preconum habere debeant in infula comandarie ... ..... ....... potestas qui pro tempore fuerit § Item quod quolibet anno debeant cambiri cridatores preconum. |
§ Item quod .XII. precones eligantur ad brevia in conscilio maiori in singulis .IIII.or mensibus, qui teneantur et debeant facere | omnia itinera, cartas et ambaxatas, que fient et debent fieri pro comuni Vicentie in Vicentino districtu, et habeant scilicet .C. soldos pro quoque | in dictis .IIII.or mensibus pro salario; et alii precones de septimana facere debeant cridationes, precepta et ambaxatas, | que in civitate Vicentie fieri oportet pro comuni.
Statuimus ut ufficium ingroxatorum sit et manuteneatur in Vicentia, et suprastantes publicorum, sive dogoriarum , habeant illud officium | et debeant vias assignare et dare terris non habentibus, vias per terras proximiores cum minori incomoditate | et dampno, facta convenienti extimatione et solucione in denariis vel cambio arbitrio ipsorum officialium in utroque casu. ( Et | vias supercaptas faiat dimitti et ampliari, aliasque vias ampliari, ( et aqueductus, sive canales, seu lec | tos aquarum aperiri et expediri per quos consueverunt fluere secundum quod eis melius visum fuerit. ( Et publicas campanee | in primo mense sui officii faciant incipi et laborari, et hoc locum habeat per campaneam districtus Vicentie, ( et ad predicta facien | da eligantur duo homines bone opinionis, boni et ydonei, quorum unus sit iudex conveniens, qui sit in curia; qui pro uno | quoque habeant .X. libras denariorum Veronensium a comuni et non plus. ( Et duo notarii, qui in eodem officio ponantur, qui habeant .C. soldos pro quoque et a comuni et | non plus; eorum vero officium duret per .IIII.or menses et non plus, ( qui, cum per campaneam Vicentie iverint ad suum officium exercen | dum, eis liceat pro exspensis accipere a querimoniam deponentibus tantum soldos .V. et non ultra in die pro persona et equo, | dum tamen non habeant, nec secum ducant nisi unum scutiferum pro quolibet ex tabellionibus in dicto officio existentibus; ( et de | instrumentis factis super hiis liceat solucionem accipere et de scripturis prout accipitur de sententiis et tenudis datis per iu | dices, et pronunciationibus factis per extimatores secundum quod in statuto continetur. ( et omnia quecumque fecerint predictum
§ Item statuimus et ordinamus quod ingroxatores sacramento facere fieri pontes publicarum in Vicentino districtu, ubicumque esse | debent et esse consueverunt per homines villarum ubi sunt. |
§ Item quod suo officio teneantur reducere stratas et vias et platheas in civitate et in villis, unde consueverant | ire et esse, et facere disbrigari ita quod sint tam late et ample sicut consueverant esse; et hoc teneantur usque ad duos | menses ab introitu sui officii.
§ Item statuimus quod dogore de civitate et de villis fodiantur et reducantur in eum statum, in quo esse consueverant; ( videlicet | dogore villarum per villas in districtu quarum sunt, ( et dogore civitatis per sgroxatores civitatis Vicentie, quando | cumque sibi requisitum fuerit infra mensem, quo, si non fecerint, comune ville teneantur solvere comuni Vicentie .XXV. libras, et de | canus illius ville .X. libras de suis propriis bonis, et sgroxatores per sacramentum facere teneantur. |
§ Item statuimus quod nulla ecclesia possit auferre per insgroxatores alicui terras, nec ab ea aufferri; et si terra, que da | ta fuerit pro cambio vel precio, teneatur per feudum vel per livellum seu locationem, et cambium datum sit, da | cium cambii fiat in dominum feudi, vel livelli, vel locationis; et vassallus, sive libellarius, seu conductor a | domino teneat eodem iure, vel eadem condictione qua aliam terram tenebat. ( Si vero d precium datum fuerit, terra | inde tene ematur, que sit et esse debeat eiusdem condicionis cuius alia fuerat, ( et hoc locum non habeat in vineis Vicentie et Vicentini districtus, nec locum habeat si terra sit plus duobus campis. |
§ Item statuimus et ordinamus quod si quis habuerit .XII. campos terre in una pecia, possit tres campos ingroxare habendo | coherentias secundum formam statuti; et qui habuerit .XX. campos in una pecia, possit ingroxare .IIII.or campos, | et ab inde supra non possit ingroxari; et qui habuerit minus terre, non possit ingroxare terram maioris quantita | tis sue terre pro qua vult fieri ingroxationem, et hoc locum habeat in pendentibus questionibus et furtis. |
§ Item statuimus si quis habuerit .XX. campos terre vel plures in una pecia, et aliquis habebit .IIII.or campos vel minus in | ipsa terra, quod possit eam auferre et hoc si habuerit a tribus vel a duabus partibus, et a tercia sit via comunis, vel consorci | um, vel aqua.
§ Item quod in Vicentia vel in campanea Vicentie et in Vicentina non possint vinee ingroxari, | intelligendo de vineis que reddunt vindemiam et habentium .V. annos; et in aliis vineis pos | sit ingroxari secundum formam statuti, excepto quod qui habuerit unum campum vinee, vel .IIII.or par | tes campi, possit ingroxari terciam partem campi vinee. |
§ Item si quis habuerit medium campum vinee, vel minus medio campo qui possit ingroxari, per ingroxato | res ingroxetur facta convenienti solutione in cambio vel in denariis, secundum modum consuetum, et hoc locum | non habeat in campanea Vicentie. |
§ Item si unus vel plures fuerint numero qui habeant medium campum vinee, vel minus in una pecia,
§ Item si quis habuerit plus quinque campis in aliqua puncta alicuius braydi, vel alicuius pecie cuiuscumque quanti | tatis sit, possit ille supra terram cuius venit puncta terre eam ingroxare, si habuerit a lateribus, secundum quod de aliis | terris ingroxandis dicitur superius, dum punta sit .II. camporum vel minus, et si plus fuerit, non possit ingroxari. |
§ Item si aliqua terra iniuncta sit sedimini, quod dicta terra non possit ingroxari, et si aliqua terra sit | que possit ingroxari et dicatur quod fuerit sedimen nisi probetur quod a .V. annis citra fuerit sedimen. Et domus in ea hedi | ficata et habitata possit ingroxari, licet probetur quod aliquo tempore fuerit sedimen, et in ea domus hedificata et | habitata, quod possit ingroxari, et hoc locum habeat in villis et extra villas. |
§ Item si quis habens terras in una pecia que non sit plus duobus campis, a cuius capite vadit via et ab alio sit | fossatus in munitione ville factus a quacumque persona, vel via publica, sive lectus aque, et ab uno latere fossa comunis, | seu palus, vel guastura possit ingroxari ab eo qui habet ab alio latere terram. |
§ Item quicumque habet braydum terre in quo sint .XV. campi vel plures, possit ingroxare vineam, que sit unius campi, | vel parum plus, vel minus, reservatis choherenciis secundum modum statuti, et hoc non habeat locum in monte et | campanea Vicentie.
§ Millesimo ducentesimo .XXV. Indictione tercia decima mense Iunii. Statutum fuit quod | si quis fuerit habuerit in campanea Vicentie et Vicentini districtu duas pecias terre, et per medium illarum peciarum una | via vadit ad aliam peciam terram alicuius, ille qui habuerit duas pecias possit claudere illam viam et dare | ei ab uno latere, sive capite predictarum peciarum terre, aliam viam per quam commode possit ire ad suam terram | eadem condicione, et propinquiori civitati vel ville. |
§ Item statuimus quod nulla terra possit aut debeat ingroxari intus a terraliis comunis Vicentie. |
§ Item statuimus et ordinamus quod omnia comunia villarum Vicentini districtus teneantur et debeant fodere et publicare omnes publicas, | et dogoras, pontes et vias consuetas et necessarias in districtu uniuscuiusque ville, videlicet duobus diebus in una | quaque edomada ab exitu Iulii usque ad ex istum sancti Michaelis, et preterea omnium sanctorum usque ad exitum | marcii, in banno .C. soldos et plus et minus ad voluntatem potestatis secundum quantitatem et qualitatem ville non attendentis predicta. | Et si qua predictarum villarum diceret se non habere ad faciendum dogoras vel publicas, seu vias, vel pontes, tenea | tur et debeat adiuvare publicare proximiorem villam, vel villas sibi postulantes in dicto modo et tempore, | banno et pena et ut predicta melius et plenius ingroxatores super hiis vigilanter intendant. |
Iuro ego saltuarius nemoris ad sancta Dei evangelia, quod bona fide custodiam nemora comunis Vicentie, scilicet Paulegle , Me | ledum et Salgarinum et alia comunia nemora plani. Et si invenero aliquem, vel sciero incidentem vel accipi | entem de predicto nemore, vel dampnum dantem in predictis nemoribus, si invenero, pignus ei accipiam ( pro fraxino | .XX. soldos, ( pro pomario .C. soldos, ( pro novello roveris magni .C. soldos et etiam plus, pro pede roveris ad voluntatem potestatis, ( et | calmi pomariorum sint salvi et custodiantur sub eodem banno .C. soldorum, ( et pro pede castegnarie .LX. soldos, ( et pro torsa | .XX. soldos in die et in nocte .XL. soldos, ( pro sauma .X. soldos in die et in nocte .XX. soldos, ( de faxo in die .V. soldos et in nocte .X. soldos. | ( Et si arborem magnam invenero incidentem, vel sciero aliquem incidisse, potestati manifestabo, vel suo iudi | ci, nec fraudulenter ab innoceciam inimiciciam, vel alia de causa aliquem accusabo, vel pignus accipiam, nec | ob gratiam vel amorem, vel timorem aliquem sparabo, vel relaxabo quin pignus accipiam, vel accusem illum | quem in hoc vel contra hoc fecisse invenero. ( Et hoc sacramentum fieri debet in conscilio publico facto ad sonum campane, ( et | debent etiam iurare quod infra duos annos post istud officium, hoc idem officium non recipient vel habebunt. ( Et iuro | quod habebo valens .III.C librarum denariorum Veronensium, et quod non accipiam dona, nec pignora fraudulenta occasione donorum ab ecclesiis | vel a comunibus villarum; et quod nichil comedam, vel habam de parte comunis, et nichil accipiam a comunibus villarum nisi comuniter | dampnum dederint, ita quod ab innocente nichil extorquebo. ( Et de nemoribus nichil habebo, nec accipiam per me vel per | alium hominem vel personam, nec alicui concedam, nisi cum comuniter hominibus Vicentie fuerint aperta, et tunc tantum sicut aliis hominibus fuerit con | cessum; et ob nullam usurpationem vel consuetudinem accipere possim. ( Et si eis pignus vetaret ita quod non | acciperem illud ei infra .III. dies postquam vetuerit potestati manifestabo, ( nec capricia permittam stare, nec esse in pre | dictis nemoribus, nisi illa que sint civium habitantium in civitate; ( et si invenero aliquem in predictis nemoribus cum carro, vel | roncino, vel faxo lignorum, vel sauma, vel incidentem vel exeuntem de predictis nemoribus cum lignis ipsorum nemorum, | pignus ei accipiam, et aliter aliquem non pignorabo, nec manifestabo, et ipsum manifestabo meo notario, et faciam | scribi in libro infra .III. diem ex quo invenero; ( et quicquid in me pervenerit occasione huius mei officii, vel pro hoc officio, | canipario saltuariorum dabo et consignabo infra .III. diem ex quo in me pervenerit, si erimus in civitate. ( Et ego massarius | qui habebo librum, in quo scribi vel scribere faciam omnia que in me pervenerint ab ipsis saltuariis vel ab aliis | occasione officii, vel pro hoc officio; et faciam scribi nomen illius sui cuius fuerit pignus, et causam quare dabitur, et pro quanto | dabitur, ( et in capite cuiuscumque mensis rationem cum canipariis comunis Vicentie faciam, et partem comunis eis dabo et consignabo, scilicet duas | partes medietatis, et terciam illius medietatis domino episcopo dabo, nec aliquid in me retinebo, nisi parabola canipariorum | et eorum sententia. Lucrum aliquod pro hoc officio per me vel per alium non faciam, nisi illud quod mihi concessum est, scilicet medietas guize. | Et si aliquem sciero per me lucrum fecisse, illud reddi faciam infra .VIII. dies, si potero, ex quo sciero massario vel mas | sariis comunis Vicentie, sin autem reddi fecere non potero infra .III. diem post octavum, potestati manifestabo; et si sciero | aliquem officialium ultra fictum, sibi constitutum habuisse illud, potestati manifestabo in conscilio. De rebus comunis furtum
Iuro ego notarius saltuariorum ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude scribam omnia pignora et denarios et obven | tiones, que pervenerint in massarium saltuariorum buschi comunis Vicentie, prout massarius dixerit, nec plus nec minus quam | debuero, dolose scribam, vel scribere desinam. Et si hoc aliquid pro hoc officio, vel occasione huius officii in me pervenerit, | massario saltuariorum dabo et consignabo infra tercium diem ex quo in me pervenerit, et in cartulario ipsius massarii scribam, | et scribam illius nomen, cuius erit pignus, et quod causam quare pignora data fuerint, et infra .III.m diem postquam scripsero in libro | meo, exemplum dabo notario camere. Et si sciero aliquem de saltuariis plus habere vel accipere quam debeat pro suo | ficto, et infra octo dies massario vel massariis comunis non reddiderit, ex quo sciero, infra .III.m diem post octavum potestati ma | nifestabo in conscilio. Et de rebus comunis furtum vel fraudem non faciam, nec fieri consentiam, et si sciero aliquem | facientem, et infra .VIII. dies, ex quo sciero, redditum non fuerit, infra .III.m diem post octavum potestati manifestabo. | Iuro etiam quod cartas a comuni Vicentie non habebo nec accipiam. Et precepta mihi facta a saltuariis, de hiis que ad of | ficium suum pertinent, attendam et observabo, preceptaam et precepta a potestate mihi pro officio hoc facta vel iniuncta, seu occasione | huius officii bona fide attendam et observabo; ( salvo eo quod si quid additum vel mutatum, vel diminutum fuerit | a potestate, quod de addito et mutato eodem modo tenear, et de diminuto non tenear; et predicta omnia attendam | et observabo nisi remanserit oblivione vel iusto Dei impedimento, quibus transactis non minus tenear ultra, | nisi remanserit parabola potestatis, vel eius certi missi. Lucrum aliquod per me vel per alium non faciam pro hoc officio, seu occasione | huius officii, nisi illud quod mihi concessum est, quod est medietas guiçe inter me et meo socios. Et si aliquem sciero per me lu | cro fecisse, illud reddi faciam, si potero, massario vel massariis comunis infra .VIII.m diem, ex quo sciero, sin autem red
Iuro ego saltuarius montis Berice ad sancta Dei evangelia quod bona fide et sine fraude custodiam montem | Bericanum, tam montem quam planum, et nemora et vineas, que sunt in confinibus custodie montis Bericani . ( Et | si invenero vel sciero aliquem incidentem vel accipientem vel dampnum dantem in nemoribus illius montis, | que ad comune pertinent, si invenero, pignus accipiam pro carro .XX. soldos in die et in nocte .XL. soldos, ( pro sauma in die | .X. soldos et de nocte .XX. soldos, ( de faxo in die .V. soldos et de nocte .X. soldos. ( Et si invenero deferentem ultra .III. uvas | de sua propria vinea, .V. soldos ei auferam in die et duplum in nocte. ( Et si de aliena uva, vel de aliis fruc | tibus invenero, vel sciero aliquem deferentem, vel accipientem, .XX. soldos auferam in die et .XL. soldos in nocte. ( Et si in | venero aliquem deferentem vel accipientem de sua herba vinearum montis, pro faxo .V. soldos in die et duplum | in nocte aufferam , pro torsa .X. soldos in die et duplum in nocte; et si invenero vel sciero aliquem accipientem | vel deferentem de lignis sue vinee sine parabola saltariorum, .V. soldos ei aufferam in die et duplum in nocte. | ( De alienis lignis, .XX. soldos de faxo, ( .XL. soldos de sauma,( .LX. soldos de carro si in die fuerit, si vero in nocte | fuerit, duplum accipiam. ( Et si invenero aliquem accipientem vel deferentem herbam de campanea Berice , | scilicet de pratis .X. soldos pro faxo, .XX. soldos pro torsa si in die fuerit et duplum in nocte. ( Et si invenero cum navi aliquem | accipientem vel aufferentem , vel portantem seu ducentem de predictis rebus, guiçam aufferam secundum quod superius deter | minatur de qualibet re et ipsum manifestabo, qui in navi eas res duxerit, nec fraudulenter aliquem | accusabo ob inimicitiam, vel alia de causa, vel pignus accipiam, nec ob gratiam, vel amorem, vel timorem ali | quem sparabo, vel relaxabo quando pignus accipiam, vel accusem illum quem in hoc vel contra hoc fecisse in | venero. ( Et iuro quod habeo valens .CC. librarum denariorum Veronensium, et iuro quod non accipiam dona nec pignora fraudu | lenta occasione donorum, nec ab ecclesiis, nec ab aliis, et quod nichil comedam vel bibam de parte comunis, et | nichil accipiam a comunibus villarum, nisi ville comuniter dapnum dederint, ita quod ab in nocte nihil extorque | bo. ( Sues in nemoribus esse non permittam; et de nemoribus nichil habebo, nec accipiam per me vel per a | liam personam, nec alicui concedam, nisi cum comuniter hominibus Vicentie fuerint aperta, et tunc tantum sic aliis hominibus | fuerit concessum, et nulla usurpacione vel consuetudine accipere possim. Et si aliquis pignus mihi vetaret, | ita quod non aufferam ei illum infra .III. dies, ex quo mihi vetuerit, potestati manifestabo, nec multones nec pe | ccora per montem Berice ire sinam, nec capricia permittam esse in nemoribus Bericani , nisi illa que sint | vicinaria pro singulis quarteriis, ( ita quod nulla familia ultra duas vel tres capras habeat, exceptis pal | udis et costarum ad que quilibet civis possit mittere capras et alias bestias quas volet. ( Et si invenero m | utones vel peccoras in monte, vel pratis, vel alias in dampno, pro una quaque seu uno quoque accipiam
Iuro ego notarius saltuariorum ad sancta Dei evangelia, quod bona fide et sine fraude scribam omnia pignora et obventiones, | que pervenerint in canipariis saltuariorum montis Berice , prout mihi saltuarius dixerit, nec plus vel minus | quam debuero scribam vel scribere desinam, et si aliquid pro hoc officio vel occasione huius officii in me pervenerit, cani | pario illorum saltuariorum dabo et consignabo infra .III.m diem ex quo in me pervenerit, et in cartulario ipsius ca | niparii scribam. Et scribam nomen illius cuius erit pignus et causam quare pignora data fuerint, et pro quanto data fuerint, | et infra tercium diem dabo notario camere. Et si sciero aliquem de saltuariis plus accipere vel habere quam debeat
§ Item statuimus et ordinamus quod habentes clausuras, vineas et alias possessiones a via que vadit Longaram a lacu, | citra versus civitatem, et a via que vadit in Tormenum versus montem a Tormeni viça versus civita | tem, non presummant aliter quam ut superius continetur inferius intrare vel ire, videlicet quod ipsi habeant | singulas cartas cum signo et nomine notarii, continentes sic vinea talis, sita in tali contrata cum du | abus coherentiis ad minus. Et cum voluerint ire vel mittere ad suas possessiones, portent et portari faciant | dictam cartam. Et qui aliter iverit pro quaque vice, condempnetur in .LX. soldos, sive habeant possessiones, sive non in dicto di | strictu. Et si solvere non poterit, fustigetur per civitatem et si quis plures vineas et possessiones habuerit, pro quaque habeat | unam cartam factam p modo predicto. Et nemo portet secum plus una de dictis cartis, et hoc teneat | ab exitu madii s usque ad festum sancti Martini. |
§ Et additum officium exercendum .IIII.or boni viri literati constituantur qui, in dicto tempore, inter dictos confines | bene et optime saltariçent, ne contra predicta fiat vel in aliquo committatur, aliis saltuariis ces | santibus in dictis confiniis custodire tempore suprascriptorum officialium. |
§ Item statuimus et ordinamus quod hic modus observetur et teneatur super guiçis culture civitatis, ( videlicet quod | quicumque in die acceperit de alienis fructibus vel uva, condempnetur pro quoque et quaque vice in .XL. soldos et de
§ Item statuimus quod nemo conducat aliquam capram in aliquam capaneam culture civitatis, ( et si quis contra | fecerit, amittat pro quaque capra, vel yrco et pro quaque vice .III. soldos, ( sed eas mittere possit quilibet ad nemus pa pla | ni comunis Vicentie ad pascendum.
§ Item statuimus quod nullus salarius comunis possit manifestare, nec pignorare, nisi invenerit aliquem vel aliquos | incidentes de nemoribus vel exeuntes de nemoribus cum lignis. ( Et quod nullus saltuarius vadat ad villas | pro manifestare ligna, que invenerit in domibus alicuius; ( et si quis contrafecerit, non teneat manifestum et pro qualibet | vice saltarius condempnetur in soldos .LX. denariorum Veronensium
§ Item quod saltuarii culture civitatis non possint, nec debeant manifestare, nisi in campanea, que colitur per homines civitatis; | ( et si aliqua villa Vicentini districtus erit in districtu, vel confinibus civitatis, et laborarent in confinibus, sive | capanea civitatis, quod saltuarii campanee civitatis non possint eos manifestare in suis laborentiis factis per homines villarum. |
§ Item statuimus et ordinamus quod pasculum nemoris plani concedatur cuilibet civitatis Vicentie et burgorum et villarum | que confinant nemori pro suis bestiis, et quod quisque possit habere armentum in costis de bobus et armentis | [...] et ovibus de civitate et villis que confinant eis. |
§ Item statuimus unicuique habitanti in civitate vel burgis liceat accipere de lignis de costis... | no in lacum faxo et ad [...]et cum equis et asinis et mulis, sed non cum plaustro vel cum navi. |
§ Item quod potestas vel aliquis de sua familia non concedat alicui portare lignamen de nemore comunis Vicentie extra | Vicentinum districtum, et qui repertus fuerit de dicto lignamine conducere extra Vicentinum districtum, in .X. libras denariorum | Veronensium comuni Vicentie condempnetur et amittat plaustrum et boves et navim, cum quibus condeduxerit, que deveniant in comuni; Item pro potestas vel aliquis de sua familia non concedat alicui portare lignamen de n..di | strictum Vicentie et qui repertus fuerit de dicto lignamine conducere extra districtum Vicentie [...] | .XXV. libras et lignamen et plaustrum cum bovibus si ..... ...erit et navim si in [...] | que omnia deveniant in comuni ita tamen quod plaustra et naves ..i.... in plathea comuni... | possit esse manifestationem medietas curia banni lignaminis ..... ... illius qui ... festa | verit et alia medietas sit comunis Vicentie. | Item quod [...]
§ Item quod potestas teneatur et debeat suo sacramento instare et dare operam efficacem, quod fruges, uva et | fructus et alia bona de cultura civitatis bene custodiantur et bene salventur, et cogat saltuarios ad bene custo | diendum et ad suum officium cum istancia exercendum. |
Si quis Vicentie et Vicentini districtus fecerit poni bona sua sub guiza comunis Vicentie et posuerit suos saltarios | super bonis, saltuarii illi et guiza durent et stent ad voluntatem domini, qui posuerit vel poni fecerit, | ( dum tamen sint liberi et ponantur coram consule civitatis; ( et pro maiori bestia solvat .V. soldos, ( pro capra .III. soldos, pro pe | cude .XII. denarios, ( duplum in nocte. ( Item nemo, qui habet podere in aliqua villa, possit ibi ponere saltuarios | nisi habeat .X. campos, vel ab inde in sursum. ( Et saltuarii ponantur boni et utiles et bone fame et bone opini | onis, et non suspecti et non de masnata et non fures; ( et pro plaustro in die .X. soldos et in nocte .XX. soldos, ( et fa | xum .V. soldos in die et in nocte .X. soldos, ( et sauma .X. soldos in die et duplum in nocte; ( salvo eo quod dictum est de no | vellis magni roveris et de aliis lignis, de quibus specialis guiza est apposita. |
Iuro ego custos Campi Marcii ad sancta Dei evangelia, quod bona fide custodiam Campi Marcium , nec permit | tam multones sive peccoras, boves sive vacas, ( nisi ille vace que tenentur ab hominibus Vicentie civitatis | Vicentie pro lacte faciendo sine fraude, et intelligatur quod nullus possit habere ibi ultra unam vacam nisi forte cum | vitulo qui lactaret; non porcos, nec anseres ibi esse, vel pascere, vel stare permittam, nisi in mercatis annuali | bus, nec furtum de bestiis que sint in Campo Marcio , nec de aliis rebus faciam vel consenciam; nec caballum, vel vacam | aliquam vulnerabo in dicto campo, nec vulnerari faciam. Et si sciero aliquem contra predicta fecisse, potestati manifesta | bo infra .III.m diem ex quo sciero, si ego et ipse erimus in civitate. Et non offendam aliquem stantem in Campo Marcio | vel euntem sive redeuntem ab eo, nec consenciam alicui hoc facere. Et si sciero aliquem vulnerasse vel percus | sisse aliquem stantem in Campo Marcio , vel euntem, vel redeuntem ab eo, infra .III.m diem ex quo sciero, manifestabo | vel eius misso. Et iuro quod habeo valsens .CCC. librarum denariorum Veronensium (, et quod non accipiam nisi duos soldos pro equo in toto an | no; et si ab uno homine habuero, et ille homo equum vendiderit ab illo qui eum emerit, non accipiam aliquid | in toto illo anno. Omniaque precepta mihi a potestate pro hoc officio iniuncta bona fide attendam et observabo; eo | salvo quod si quid additum vel mutatum fuerit a potestate, de addito et mutato tenear, et de diminuto non | tenear. Et si quid potestas tenetur me facere iurare, iuro id totum attendere et observare. | Item non faciam, nec fieri permittam herbam in Campo Marcio , et si quem invenero facientem, ipsum notario camere | manifestabo infra tercium diem. Et si quis fecerit herbam in Campo Marcio , perdat pro faxo .V. soldos et pro sa | uma .X. soldos, in nocte vero duplum.
Hii sunt officiales ordinarii comunis Vicentie, videlicet:
Iuro ego ad sancta Dei evangelia quod non ero in conscilio, vel in facto, quod dominus potestas Vicentie toto tempore sui | regiminis, et eciam quindecim diebus ultra, perdat vitam, aut membrum, aut sensum, aut mentem, | vel aliquid detrimentum, sive impedimentum in sua persona, vel in suo avere, aut in suis rebus inferatur, vel | paciatur ullo modo. Illud idem observabo in iudicibus et militibus, et in omnibus aliis, qui secum sunt, vel | erunt toto tempore sui regiminis. Nec ero in consilio vel facto quod idem potestas perdat regimen, seu pote | stariam Vicentie, vel quod honor eius, sive potestaria minuatur, usque ad implectum terminum sui regiminis, | nec ero guida vel spia ad detrimentum comunis Vicentie vel comunancie, nec ad detrimentum ipsius domini | potestatis, vel iudicum seu militum, aut alicuius illorum, qui sunt secum, vel erunt usque ad predictum tempus. Sed personas illorum | salvabo bona fide et defendam toto tempore sui regiminis, et .XV. diebus ultra. Et si aliquem de supradictis sci | ero contrafacere velle aliquid , bona fide prohibebo ei et potestati, vel suo misso, quem credam ei manifestationem | quam citius potero manifestabo. Et omnia precepta unum vel plura in persona vel rebus, quie ipse potestas, vel eius misss, | dicto vel litteris mihi fecerit, sacramento attendam et observabo ad eiusdem potestatis intellectum. Nec per fra | udem evitabo quin omnia ea precepta attendam at et observem. ( Et si mihi domum meam, vel turrim, vel m | unitionem pecierit ad utilitatem comunis et comunancie, per se vel per suum nuncium de voluntante et consensu an | cianorum comunis Vincentie statim cum pecierit ei, vel suo misso et ancianis dabo. Nec ero in conscilio | vel facto, quod predictam domum, et vel turrim, seu munitionem perdat, donec eam retinere voluerit. Et si sciero | aliquem qui contrafacere velle, bona fide prohibebo et, quam citius potero, potestati vel eius misso, et ancianis manifestabo. | Nec per me contra ipsum, vel comune Vicentie contra missos seu ipsius potestatis pugnabo, nec contra ancianos, et bona fide prohibe | bo filios meos, et alios de familia mea, ac alios homines quos potero prohibere, nec contra ipsos, vel eorum mis | sos pugnent.
§ Item non traham, neque trahi permittam lapides, vel aliud de turri, sive de
§ Item cum campanam arengi audiero, vel | tubam, ad arengam ibo sine fraude, nec inde me separabo sine licentia potestatis vel eius missi. | Et forciam et adiutorium potestati, vel eius misso dabo, si a me postulatum fuerit specialiter et generaliter. | Et bona fide conscilium dabo potestati vel eius misso, si a me pecierit ad honorem et comodum civitatis | Vicentie, et bona fide operam dabo ut potestas sacramentum sui regiminis salvet.
Item omne preceptum et pre | cepta quod vel que consules iusticie unus vel omnes mihi fecerint per se, vel per suos executores, vel | suis litteris secundum iurisditionem eis determinatam, boona fide attendam et observabo, salvo prece | pto et preceptis dicti domini potestatis et eius missi.
§ Item raxam, seu conspirationem, vel coniu | rationem, vel monopolium, vel sacramentum, vel fidanciam, vel aliam promissionem non faciam, nec | in ea capud ero vel sequens, et si feci et preceptum fuerit a potestate infra .VIII. dies postquam mihi preceptum fu | erit infrigam, et omnem personam mihi astrictam secundum modum predictum absolvam, et ab eis quibus inde | forem astrictus petam absolutionem; et si quis am non me absolverit, potestati vel eius iudici et ancia | nis quam cicius potero manifestabo, nominando eos, et ancianis nomina et cognomina eorum in scrip | tis dando.
§ Item non tractabo cum aliquo homine alicuius civitatis, vel loci, vel cum | aliqua persona de aliqua concordia, que spectet ad comune Vicentie sine parabola potestatis et ancianorum; | nec ab aliqua persona aliquid accipiam per me vel per alium occasione alicuius concordii vel pacti faci | endi inter aliquam civitatem, vel locum, vel personam, sive personas cum comuni Vicentie.
§ Item omnia officia mihi iniuncta a potestate, vel eius iudice, sive misso, vel ancianis per totum tempus sui re | giminis secundum quod michi iniunctum vel iniuncta fuerint, attendam et observabo et faciam. |
§ Item bona fide operam dabo ut omnia debita que predictus potestas, vel eius caniparius, sive caniparii fece | rint toto tempore sui regiminis pro comuni Vicentie, plenarie solvantur, et caniparius, sive caniparii | eius ex inde indempnes serventur. Et si pro aliqua iusticia, vel vindicta facienda, vel pro aliquo | alio facto, seu pro guerra, vel cavalcata, seu exercitu, ipse dominus potestas, vel eius missus, me secum ire | preceperit, ipsum sequar si erit de voluntate ancianorum, vel adiutorium ei dabo, nec inde per | me separabo sine ipsius vel eius missi parabola, nec credar de exercitu vel societate | aliter sine fraude reverti. Et de hiis discordiis que sunt vel erunt quod absit in civitate | Vicentie, vel eius districtu, bona fide auxilium et adiutorium eis ad sedandas et pacificandas | discordias dabo ad eorum voluntatem. Et nullo modo de hoc per fraudem contrastabo, et | sacramentum sui regiminis et omnia alia iuramenta que fecerit pro comuni Vicentie bona fide ope | ram dabo, ut ea salvet et firmiter observet. Et bona fide operam dabo ut idem dominus potestas | feudum sibi constitutum habeat et alia sibi concessa omnia. Et ut ipse et illi qui secum erunt tem | pore depositi officii, cum personis et rebus sine impedimento domum revertantur et eodem modo te | near, vel illi quem loco sui relinquerit, quando civitate Vicentie exierint, sicut ipsi potestati teneor. |
§ Item ego qui teneo terram, vel aliquo homine civitatis Vicentie vel eius districtus iure libellario, | vel alio iure dabo partem comprehensam in libello, vel in locatione, sive aliud certum fictum fruc | tuum , vel redditum ex illa terra perceptorum, et eciam aliorum altanorum; ( et spinam ponam in | fundis tinaciorum ob rectam partem domino dandam, vel partem uve in electione domini. ( Et si | decimam dare debeam, iuro quod absente domino vel eius nuncio, vel non requisito non decimabo, | nec partiar, et si debeo dare rectum terre, vel vini, aut decimam recte et iuste dabo. |
§ Et iuro quod manifestabo potestati vel eius misso, vel ancianis, et si aliquid dedi vel promisi | vel securavi, dedero, promisero, vel securavero extimatoribus venditionum que fuerint | pro comuni Vicentie, vel eorum notariorum, vel aliis pro eis occasione vendicionum factarum vel faciendarum, vel aliter non | factarum, vel faciendarum, quam fieri debent. Et omnes meos vassallos fidelitate mihi astric | tos absolvam, ut in omnibus cum potestate sint et ancianis, et esse debeant, et hoc faciam publice, | pluribus bonis hominibus convocatis, infra .XV. dies ex quo sciero, hoc sacramento me astrictum. ( Et non incidam, nec incidi faciam fraudulose vites, vel olivas, vel aliquas alias arbores | domesticas, nec domus comburam, vel comburi faciam, nec sexetes, vel fenum, vel paleam, vel aliquid
§ Item non appellabo a sententia lata pro ma | leficio p a potestate, vel de aliquo de eius officialibus, nec aliquam personam stare faciam, nec facien | tem in domo me sciente recipiam. Et si sciero sciam facientem in domo mea esse, vel malefactorem, potestati vel iudici, seu iudicibus vel ancianis, aut eorum certo misso, quam cicius potero, | manifestabo, nec ad aliquam rixam inceptam, vel incipiendam cum armis ibo sine licentia | potestatis vel eius iudicum, vel suorum certorum missorum, seu ancianorum.
§ Item iuro quod non por | tabo lançeam, vel lançonem, arcum vel balistam per civitatem Vicentie v et eius districtum, nisi fuerit mili | tando per me vel scutiferum meum, secundum formam inferioris statuti de armis non portandis. |
§ Item iuro quod vetabo ne mulieres congregate vadant ad novicias pro donis ferendis i magnis | vel parvis; nec dabo filiocio ultra .XX. soldos. Opera vero publica fraudulenter non destruam. ( Et si potestas vel eius iudex aliquem punire voluerit, ad domum malefactoris non ibo, imo ad conci | onem vel alio quocumque me ire preceperint, cum eo vel cum eis vel eorum nuncio ibo ad vindi | ctam faciendam, et potestati et eius iudici, vel iudicibus ad eius vel eorum voluntatem conscilium et | adiutorium dabo, nec ab eis discedam sine parabola. Nec sacramentum [segno di rinvio][segno di rinvio] credentie, nec aliud sacramentum | alicui faciam contra comune, vel occasione comunis, nec contra potestatem, nec contra aliquem de suis, vel occasione eorum. | Nec umquam faciam per me, vel per alium alicui restituere dampni, quod ei acciderit quod ex malefi | cio pro quo teneatur. Nec umquam per me vel per alium recipiam aliquid pro restaurare damp | ni, quod mihi acciderit ex maleficio, unde tenear. Fures, latrones, falsarios in domo mea | scienter non recipiam, sed si sciero aliquem recipere, potestati vel eius nuncio sine fraude, quam | cicius potero, manifestabo. Et ad eos recipiendos et capiendos bona fide operam dabo, et si | aliquem, vel aliquos cepero, potestati vel eius iudicibus presentabo et dabo. Nec eis in aliquo | adiutorium vel conscilium dabo; ( si ero advocatus in aliqua causa in sacramento calumpnie non | dabo conscilium, qualiter debeat respondere super principali facto, in quo iuratum est de calumpnia. | ( Nec respondebo pro principali persona, ( nec principalem personam respondere vetabo iudice interrogan | te ipsam, nisi obstenderit rationem quare non debeat, ita quod sit in previsione iudicis, ex
Hec est additio facta tempore domini Philipi Zulliani, potestatis Vicentie, sub millesimo ducentesimo .XXX.o, indictione tercia, die secundo intrante iulio, per dominum Vicentium Steneti, per dominos Gerardum Mauricii, Mari | num Cevollete, Emanuelum iudices. Et Ol Odericum Galli, Iacobinum Stelle, Gras | sum de Ronco, Guidonem de Forbitum , Gerardinum de Costa , Iacobinum Marchesini de Lupia | Vicentium Corvolini ambo gastaldiones mercatorum, et dominum Guitardum, ( vi | delicet quod quicumque iuraverit sacramentum sequendi a .XV. annis superius, et a septuaginta inferius | iuret pro posse attendere et observare promissionem, sacramentum et societatem ac concordiam fa | ctam inter comunem Vicentie et comune Padue, secundum quod in statuto illius concordii continetur, unde | ego qui iuro sacramentum sequendi, ita iuro attendere et observare in omnibus et pro per omnia, prout | in scripto statuti concordii continentur. |
Ad honorem Dei et beate Marie semper virginis, sancte et dominice Corone et sa | lutifere crucis, et beatorum corporum sanctorum Felicis et Fortunati, sanctique Michaelis archa | gneli , et ecclesie Romane, et omnium amicorum comunis Vicentie, iuro ego ad sancta Dei Evangelia bona | fide agere, gerere, tractare quecumque novero pertinere ad honorem et statum domini potestatis Vicentie, qui | nunc est et pro tempore fuerit et civitatis et comunis Vicentie, totoque posse dare et impendere opem et operam, ut omnes
§ In tractatu, conventicula seu monopolio, aut | machinatione aliqua contra honorem potestatis, civitatis et populi Vicentini non ero, et si sciero aliquem vel aliquos | contra predicta aliquid tractare vel machinari, fieri prohibebo, et domino potestati, et eius iudicibus, assessoribus, vel mi | litibus quam cicius potero manifestabo.
§ Et si audiero vel sciero aliquem vel aliquos insur | gere velle cum armis vel sine armis contra honorem potestatis et communantie, et comunem statum civitatis Vicentie, | pro viribus prohibebo et potestati manifestabo; et ad rumorem aliquem armorum, ubi aliqui preliarentur ad vi | cem non curram, sed ad dominum potestatem predictum, quam cicius potero, properabo cum armis et sine armis ad eius | voluntatem, et ei d notificabo et propalabo quecumque sciero de predictis, dando ipsi domino potestati, iudicibus | et militibus aut commissum fuerit per potestatem toto meo posse auxilium, conscilium et favorem.
§ Sa | ne si citatus fuero per sonum campane comunis Vicentie, seu per nuncium domini potestatis ad ipsum dominum potestatem veniam si | ne mora cum armis et sine armis ad voluntatem dicti domini potestatis, nisi Dei impedimento, vel alia iusta | causa remansero, et si fecero contra predicta vel aliquod predictorum, omnia mea bona statuo to esse publicata et | publicanda in comuni Vicentie, et punri ultimo mortis suplicio debeam.
§ Credentias mihi imposi | tas per dictum dominum potestatem, et eius assessores, vel milites eius nulli pandam, nec manifestabo, nisi de eorum | voluntate, vel nisi per ipsos fuerint propalate in pena eris et personarum secundum qualitatem delicti. ( Et operam et dabo et faciam quod ille vel illi qui contra statum et honorem domini potestatis et comunis et populi Vicentini facerent, ul | timo supplicio mortis puniatur, et bona eius vel eorum publicentur et sint ipso facto publicata. | ( Et si aliquis de ista societate vel comunitate inciderit in aliquam brigam, ista occasione, rixam, | discordiam, guerram, vel dampnum aliquod, ego tenear et debeam meo posse ipsum vel ipsos | adiuvare in ere vel persona, et ipsum vel ipsos cum mea persona et ere adiuvabo contra unam quamcumque personam, | et quod tenear et debeam omnia predicta meo sacramento servare et facere observari; et hoc sacramentum | et huius societatis forma debeat in libro et volumine statutorum comunis Vicentie poni et scribi et i | bi perpetuo observari. Et omnia predicta et singula attendam et observabo, et attendi et observari | faciam, et operam dabo toto tempore et posse meo, ut predicta attendantur et observentur, non ob | stante aliquo sacramento facto alicui persone. |
Statuimus et ordinamus quod conscilium maius civitatis Vicentie sit tantum quadrigetorum
§ Item statuimus et ordinamus quod conscilium minus sit tantum .XL. hominum et non plurium et quod ad ipsum conscilium non | eligatur nisi unus homo de una domo, et sit maior .XX. annorum, sive iudex, sive laycus, et si plures | eligerentur ad dicta conscilia, potestas et anciani reducere ad predictam summam. Quod conscilium eligatur | et fiat hoc modo: videlicet quod dominus potestas eligat .VIII. de melioribus et discretioribus civibus Vicentie, qui | diligant pacificum et comunem statum civitatis; qui octo, scilicet duo pro quoque quarterio, una cum | potestate eligant illos de dicto conscilio .XL. scilicet decem pro quoque quarterio. Qui electores iurent | quod facient dictam electionem de melioribus civibus et prudentioribus civitatis Vicentie, et qui | magis diligant bonum et pacificum et comunem statum civitatis Vicentie. ( Ad quod etiam conscilium .XL., octo | gastaldiones de .VIII. frataliis infrascriptis, scilicet unus pro fratalia esset, debeant apud | numerum de .XL. videlicet de frataliis iudicum, notariorum, mercatorum, cerdonum, merçariorum, carni | ficum, sartorum et tabernariorum, et omnes anciani populi Vicentini. Additum est quod sindicus comunis possit et debe [...] | maius et minus quod... | electus
[segno di rinvio][segno di rinvio] Rubrica de banno | illorum qui non ve | nient ad consilia. Statuimus et ordinamus qui non venerint ad conscilia pro banno amittant .V. soldos pro quoque et | quaque vice nisi iusto impedimento remanserit § Statuimus et ordinamus quod potestas possit ponere ad conscilium quecumque sibi videbuntur utilia pro comuni Vicentie. | Et ad conscilium ponere teneatur quecumque placebunt et videbuntur utilia pro comuni Vicentie duabus | partibus ancianorum et suorum consiliariorum et gastaldionum, habito respectu ad totum numerum predictorum, | dum tamen non contraria sint statuto comunis Vicentie, quare tunc non tenear ad conscilium ponere, nisi ipse potestas expres | se consenserit.
Rubricam hoc statutum | approbatam per comunis Padue § Item statuimus ordinamus quod de omnibus propositis que ponentur ad dicta conscilia .IIII.C et .XL., fiat partitum sin | gulariter de quolibet arengato cum bussollis ad ballotas, et illi de dictis consciliis cum fient par | tita, ballotas sibi datas in bussulis , in quibus voluerint taliter deponant quod nemo possit | perpendere manum in singulo inponentes, et hoc statum sit precisum et nullo modo vel ingenio pos | sit infringi aliquatenus, vel mutari.
Statuimus et ordinamus quod dudecim anciani populi Vicentini eligantur et fiant hoc modo: videlicet quod | gastaldiones .VIII. frataliis, scilicet iudicum, notariorum, mercatorum, cerdonum, merçariorum, sartorum, carni | ficum et tabernariorum pro dictis frataliis dent in scriptis in conscilio .XL. domino potestati .IIII.or bonos | et legales viros de melioribus et sapientioribus cuiusque fratalie, quorum unus tantum pro quaque fratalia fi | at ancianus, videlicet qui plures ballotas habuerit facto partito cum bussulis ad ballotas in conscilio .XL., et | gastaldis ipsarum frataliarum, qui sint in dicto conscilio ad partitum.
§ Et quod in ipso conscilio .XL. | ad brevia fiant .VIII. electores, scilicet duo pro quoque quarterio; qui duo pro quoque quarterio eligant .IIII.or bonos et legales cives de ipso quarterio, qui plus diligant comunem et pacificum statum, qui non sint de frataliis exercentes ministeria illius fratalie; et de illis .IIII.or unus, qui plures ballotas habuerit, fiat | et sit ancianus comunancie facto partito modo predicto in suprascripto conscilio et gastaldis. |
Ad honorem Dei et beate Marie virginis, et sanctarum reliquiarum Iesu Christi, scilicet sancte corone et sancte | crucis, et sanctorum Felicis et Fortunati, iuro ai ego ancianus ad sancta Dei evangelia quod amodo ero fide | lis domino potestati et comunitati et comunantie Vicentie, et dabo operam quod potestas Vicentie, qui modo est et pro tempore fuerit, debe | at suum regimen facere cum honore et libertate et omni utilitate comunis Vicentie et comunantie populi. Et si aliqui | essent rebelles eidem potestati et comuni, ei dabo auxilium omnibus modis quibus potero.
§ Item dabo operam quod | comune Vicentie et comunantia populi conservetur cum omni honore et omni libertate sine dominio alicuius.
§ Item | quod tractabo comunem utilitatem et honorem predicti domini potestatis comunis Vicentie et communantie. Et si aliqui vellent contra predicta facere, eis ero contrarius totis meis viribus et posse , dans operam quod omnes re | belles reducatur sub pedibus dicti domini potestatis et comunis Vicentie et comunantie populi.
§ Item dabo operam | quod quelibet persona civitatis Vicentie et Vicentini districtus vivat et vivere debeat secundum rationem et ius suum, et quod | nulli inferatur iniuria vel gravamen propter potentia alicuius, sed omnes in suo iure conserventur.
§ Item si | sciero aliquos tractare vel facere contra honorem predicti domini potestatis et comunis Vicentie et comunantie populi, quam cicius po | tero, eos predicto domino potestati et ancianis comunantie manifestabo.
§ Item quod illud officium geram bene | et legaliter, non imprimendo, vel alleviando aliquem contra ius, sed in omnibus dabo operam quod civitas Vicentie et comune | Vicentie et comunantia populi regatur cum omni honore, utilitate et firmitate comunis Vicentie et counantie
§ Item quod retinebo | in credentia omnia mihi nota, que fuerint ordinata per dictum dominum potestatem, vel per socios meos in credentia re | tinere, et alia mihi nota non appandam in detrimentum comunis Vicentie et comunantie populi.
§ Item quod atten | dam et observabo omnia et singula que in sacramento continentur comunancie. Item nichil accipiam per | me vel per alium occasione mei officii.
§ Item quod non ero ancianus usque ad unum annum complectum a tempore | depositi officii anciani.
§ Item quod non possim nec debeam habere officium aliquod ordinarium, | vel extraordinarium toto tempore mee ancianie. Item dabo operam totis meis viribus quod es et iura | comunis Vicentie manuteneantur et salventur; et non serviam, nec deserviam alicui pro specialite, amore vel | hodio, sed solum faciam id quod erit honor dicti domini potestatis et comunis status et franchixia comunitatis | Vicentie. infra in alio lato [segno di rinvio] Et hec omnia universa et singula attendam et inviolabiliter observabo, non obstante sacramen | to facto alicui persone.
§ Item statuimus et ordinamus quod anciani modo predicto electi et constituti eligant .XX.ti quatuor bonos, | prudentes et legales viros de melioribus civitatis, scilicet duos pro quoque anciano. Ita quod sint sex de | uno quoque quarterio, de quibus viginti quatuor, duodecim tantum, scilicet .III. pro quarterio; qui approba | ti fuerint in conscilio .XL. cum bussulis ad ballotas sint consiliarii tempore ancianorum, qui ipsos ele | gerint.
Iuro ego consciliarius ancianorum quandocumque et quotiescumque per ancianos citatus fuero ad ipsos veniam, et mo | ra et dillatione qualibet pretermissa, nisi iusto impedimento vel iusta occasione remansero; et super hiis, | que ad me consilium pecierint recte consulam, secundum quod credam plus ad comunem utilitatem et pacificum statum | comunantie et comunis Vicentie pertinere pretermissis amore, hodio, timore, prece et precio et speciali utili | tate vel dampno, et in omnibus que credam spectare ad comune comodum comunantie et civitatis Vicentie consu | lam, licet requisitus non fuerim. |
§ Item statuimus et ordinamus quod nullus ancianus, nec aliquis de domo sua tempore sue ancianie, sit particeps alicuius | mercandie que fiat pro comuni, et qui contrafecerit in libris .L. denariorum Veronensium condenpnetur; et quilibet sit accusator, et medietas | sit comunis, et alia medietas sit accusatoris. |
§ Item statuimus quod nullus ancianus post sonum campane comunis Vicentie debeat ire de noctu ad aliquem
Supra in alio lato [segno di rinvio] Iuro ego notarius ancianorum ad sancta Dei evangelia quod bona fide et sine fraude scribam quecumque scrip | sero occasione huius mei officii, et pro posse meo attendam et observabo omnia que in sacramento ancianorum | et comunancie et sequimenti potestatis continentur, et quod a comuni non recipiam aliquid nisi meum salarium, quod est .C. soldi. |
§ Item statuimus quod potestas cum consulibus eligant ambaxatores et quoslibet officiales extraordinarios. [segno di rinvio][segno di rinvio]... Additum est quod nullus ambaxator laycus possit eligi ad aliquam ambaxariam nisi ter in anno | ...in primis .IIII.or mensibus potestas una vice in secundis .IIII.or mensibus altra vice in ....nis .IIII.or | [...] sua vice et non ultra. | [...] de voluntate maioris consilii quod de offitia extraordinaria notariorum dentur per | ... fratalie notarii secundum ordinem offitia ordinaria in ... C.CC.ter die lune |
§ Item statuimus quod nullus notarius, qui nescit, vel nolit aut non possit in propria persona notarie of | ficium exercere, de habendo b officium breve recipiat, quod si receperit, et ipsum officium e non exercu | erit, vel exercere non poterit, aut noluerit, seu nesciverit, potestas teneatur per sacramentum ei a | uferre .C. soldos denariorum Veronensium, et hec sint in examinatione omnium iudicum assessorum potestatis, et ipsum officium cedatur | per potestatem et consules, cui melius visum fuerit. |
lettere puntate § Item statuimus et ordinamus quod notarii qui habent vel habebunt seu haberent aliquod officium pro comuni Vicentie a | tempore domini Marchi Quirini citra, et ab inde in antea habebunt, non debeant participare, | comunicare, nec dividere aliquod lucrum vel dampnum cum dominis suis cum quibus habent vel habuissent | officia; et qui contrafecerit pro quoque et quaque vice, amittat .L. libras denariorum Veronensium; et de hoc quilibet | possit accusator esse, et medietas sit comunis et alia medietas accusatoris. |
§ Item statuimus quod notarii debeant recipere solucionem de suis cartis et scripturis secundum formam statuti, | et infra unum mensem facere instrumenta secundum formam statuti; ( et qui contrafecerit, amittat | decem libras Veronensium, ( et quod illi qui debent recipere instrumenta teneantur teneantur ea reci | pere et solucionem facere notario secundum formam statuti infra .X. dies postquam dicta instrumenta facta | fuerint, facta denuntiatione, ( quod si non fecerit perdat .X. libras denariorum Veronensium.
§ Item quod nullus tabellio det ad exemplandum testes quos audierit alicui, nisi | propter impedimentum, cognito impedimento per iudicem, et tunc socius illius notarii, qui testes | audierit stando in officio sub iudicibus, possit ipsos testes exemplare, ( nec testes exemplet nisi ex parte carnis cartule; ( et ita testes et confessiones scribat quos quasve | dat litigantibus quod possint corroborari.
§ Item quod libri notariorum pertinentium comuni Vicentie debeant esse et manere in palacio comunis Vicentie per | .IIII.or menses post depositum officium ipsorum notariorum; ( et quilibet habeat propriam clavim et ipsos libros | intra dictum tempus de palacio non deferant, nisi iusta et necessaria causa; et qui contrafecerit, perdat pro ban | no .C. soldos pro qualibet vice.
§ Item quod quilibet notarius Vicentie et Vicentini districtus debeat inbreviare in quaterno su | arum inbreviaturarum quemcumque contractum et quamcumque cartam, quam fecerit, infra tercium diem | a tempore contractus, vel carte comprehense, vel recitate, et ponere in inbreviatura omnia pacta, | conventiones et promissiones et totum contractum, et omnia facta et acta continue, secundum quod | dicta et acta et facta fuerint inter partes, sive in iudicio, sive extra iudicium, et scri | bere per ordinem inbreviaturas de die in diem ut ordo procedit; ( et nominare diem, | scilicet die lune, vel die martis, et mensem, et quantum fuerit in introitu vel exi | tu, ( et in capite cuiusque quaterni scribere annum Domini, ( exceptis tenutis datis a
Statuimus et ordinamus quod iudices apponantur in officio comunis Vicentie exequando ipsos. | Ita quod illi iudices qui longius steterint et stetere extra officium ponantur, in officio et | omnibus complectis et exequatis semper incipiatur ab illis qui longius steterint extra officium.
§ Item statuimus quod nullus iudex in officio elligatur nisi steterit per .IIII.or menses Vicentie postquam di | scexerit a scolis.
[...]nizio Item statuimus quod aliquis iudex novus non recipiatur in fratalia iudicum, nec ad officium | de quo salarium habere debeat, nisi probaverit coram ---- iudice potestatis quod per quadrigenium | audierit leges continue, salvo eo quod non inferat preiudicium illis qui modo sunt in fratalia | iudicum, excepto
§ Item statuimus et ordinamus quod consules, qui erunt in officio, nullo modo ultra .X. libras in capite qua
|
tuor mensium pro uno quoque habeant, et non erunt nisi .IIII.or iudices et .VIII. consules, qui sint
pro comuni Vicentie milites , quorum officia durent ad .IIII.or mses; ( et duo extimatores, scilicet unus
|
iudex et unus laycus miles pro comuni, quorum officium duret ad .IIII.or menses tantum, ( et pro suo
|
salario usque ad .IIII.or menses .X. libras pro uno quoque habere debeant
, et non ultra. ( Et potestas
|
dictos officiales iurare faciat, quod si quis sciret quod aliquis illorum contra hoc fecerit potestati
|
manifestet. ( Item iudices, qui apud potestatem erunt, in officiis per dictum potestatem cogantur infra
|
tempus officii causas per arbitrium, vel compromissum hominum Vicentie et eius districtus non reci
|
pere, nec ante tempus facere ipsos, nec aliis personis eas committere, ut partem lucri inde consequantur ,
|
( sed recepta ante officii assumptionem possint adimplere. (
Et
quilibet qui fuerit in of
|
ficio tam laycus, quam iudex, iurent quod non possint, nec debeant habere aliquod offitium,
|
nisi annus fuerit elapsus a tempore sui officii finiti. Hoc idem observetur in tabellionibus, ( et
|
officium intelligi debet de illis officiis, que sunt eligi consueta per electores officialium
|
et per brevia, et non de aliis officiis.
|
§ Item .VIII. milites ponantur cum dictis iudicibus ad iusticiam faciendam, et quod quilibet offici | alium dictorum habeat et teneat equum ad minus toto tempore sui officii, videlicet iudices iusticie | et consules, et extimatores et sgroxatores (;Ita potestas tenetur ....... Offi [...] | sacramentum si tenetur equo [...] | statuti supradicti. et quociens fuerit liquidum potestati eos, ut dictum est, | equos non habere, componant comuni Vicentie pro banno .X. libras, et potestas teneatur sacramento requirere | si habuerint vel tenuerit equum et penam positam in statuto auferre, et quod predicti officiales | debeant habere tantum .X. libras denariorum in .IIII.or pro suo offici mensibus.[segno di rinvio][segno di rinvio] Additum est quod quilibet qui electus fuerit ad offitium consulatus extimatorum et ingroxatorum tam iudex | quam laycus sit et dare debeat miles pro comuni Vicentie in numero et de numero militum [...] et si quis electus | fuerit ad dicta offitia et non esset [...] |
§ Item statuimus si quis miles civitatis Vicentie fuerit in officio comunis civitatis Vicentie de quo sa | larium habuerit, non debeat amplius habere officiium, nisi post complimentum unius anni, intelligendo | de presentibus et futuris, ( computando a tempore sui exi officii; ( hoc idem sit de canipariis, ( massariis ( et omnibus aliis, qui percipiunt salarium a comuni vel aliunde dum habuerint vel habere debue | rint libras .X., et computetur pro officio. |
§ Item statuimus et ordinamus ut nullus stet in aliquo i officio ordinario ultra .IIII.or menses. |
Statuimus quod ambaxatores habeant a comuni Vicentie quando ibunt per Vicentiam in servicio comunis .XV.
§ Et quando ibunt extra Vicentiam per Marchiam in servicio comunis, ha | beant .XX. soldos pro quoque in die cum tribus equis.
§ Et quando ibunt extra Marchiam in | servicio comunis, habeant .XXV. soldos pro quoque in die cum tribus equis.
§ Notarius vero qui ibit | in servitio comunis per Vicentiam cum equo uno habeat sex soldos et .VIII. denarios in die et paleam, | lectos et ligna, ut supra, et cum duobus equis solvatur sibi .XIII. soldi et .IIII.or denarii ut supra, et quando ibit extra Vicentiam | per Marchiam in servicio comunis cum .I.o equo habeat .X. soldos in die, et si duxerit duos equos | sibi solvatur, ut ambaxatoribus pro rata equorum.
§ Et si iverit extra Marchiam in servi | cio comunis habeat .XII. soldos et m cum uno equo in die, et si duxerit duos equos solvatur | sibi, ut ambaxatoribus pro rata, nec solvatur eis pro pluribus duobus equis.
§ Eadem | solucio fiat aliis ydoneis viris euntibus in servicio comunis, inspecta qualitate | persone vicentini notarii
Ita potestas tenetur elligatur infra nonum | [...] menses circas statutarios ad facien | dum corrigendum addendum [...] | [...] Statuimus et ordinamus quod potestas et anciani comunis Vicentie in principio noni mensis sui regiminis | teneantur, et debeant eligere quatuordecim statutarios bonos, ydoneos, et lega | les, duo quorum sint de ancianis, et duodecim sint de quarteriis, videlicet tres pro quoque | quarterio, de quibus duo sint iudices, cum quibus duo discreti et legales notarii apponan | tur ad faciendum corrigendum et emendandum et ad addendum statuta et sta | tutis ante electionem potestarie future; ( et de comunis palatio non descendant nisi compleve | rint; ( et habeant pro salario pro quoque statutario et notario soldos .LX. et expensas a comuni. ( Et | qui statutarii fuerint uno anno sequenti anno ad illud officium non ponantur. |
[...] pro nichillo
Statuimus et ordinamus quod potestas Vicentie per sacramentum teneatur et debeat in principio de
|
cimi mensis sui regiminis facere reformari in maiori conscilio civitatis Vicentie ad so
|
num campane et vocibus preconum, ad hoc specialiter convocato et congregato, et specialiter de
|
clarato in ipso conscilio nomen civitatis constantis in recta communancia, et de qua
pars exterius nulla sit, et Romane ecclesie non rebellis, de qua fieri debeat subse
|
quentis electio potestatis, super hoc facto partito per potestatem cum busullis ad ballotas.
scriptum pro nichilo
Quo
|
reformata feliciter, incontinenti .XX. brevia, scilicet .V. pro quoque quarterio continentia singulatim
|
elector electoris potestatis, de tali quarterio cum tot brevibus albis que compleant numerum illorum
|
de conscilio memorato ponantur et bene misceantur in uno capello, et more offici
|
orum dentur singulis de dicto conscilio, et ille, cui breve venerit electoris, ilico sibi pre
|
stito sacramento coram potestate bonum ydoneum et legalem eligat electorem potestatis, non
|
tamen eligendo se ipsum. Quibus .XX. electoribus electis modo predicto, .V. nomina el
|
ectorum unius quarterii primo ponantur in quinque bussullis
singulatim qui bussuli
|
circum portentur per conscilium supradictum, et illi duo bussuli qui plures ballotas habuerint,
|
illi duo, quorum nomina in dictis bussulis continentur, sint et debeant maneant
|
electores potestatis, et sic fiat de quoque quarterio ordinatim. Et post electionem u
|
nius cuius dictorum octo electorum potestatis eis prestito sacramento, confestim ipsos ele
|
ctores in secreto loco custodiri faciat et reponi, ita quod alicui non loquan
|
tur, donec tres ydoneos et legales viros de civitate, de qua fuerit reforma
|
tum de consensu maioris partis, elegerint ad regimen civitatis Vicentie per un
|
um annum tantum, quod facere teneantur infra tres dies, sint autem, ab inde in antea ul
|
la victualia concedantur, vel dentur, donec dictam electionem compleverint, et elec
|
tione complecta, nomina illorum trium qui electi fuerint ad regimen publice
|
nominentur in .IIII.C conscilio ad sonum campane, et preconum vocibus ad hoc specialiter
|
convocato et congregato, et in eodem consilio ad partitum ponantur cum tribus bussulis ad
|
ballotas, et qui plures ballotas habuerit, ad regimen convocetur. Et si ad dictum
|
regimen venire nollet, secundus qui plures ballotas habuerit, ad dictum regimen postu
|
letur; et si venire nollet, tercius requiratur ad regimen supradictum. Et unus quisque ele
|
ctorum seriatim vocatus ad regimen dicte civitatis per comunis Vicentie litteras infra tercium
|
diem a presentatione litterarum respondere debeat nuncio cum litteris comunis
|
Vicentie, utrum vellit regimen, vel non, quod si non fecerit, ipsa electio pro nichilo habeatur, et ipso iure sit cassa et
vana, et pro illa electione vel denunciatione ullum salari
|
um habeat, nec illo anno possit esse potestas. Et si nullus dictorum trium electorum ad
|
regimen civitatis venire nollet, iterum celebretur electio modo et forma superius
[...] elligere | [...] sui vegi | [...]ndicatoris | ...arere potestatem Statuimus et ordinamus quod potestas infra duos primos dies sui regiminis eligat una cu an | cianis duos bonos et legales viros, unum iudicem et alterum militem, et unum | bonum notarium, qui precedentem potestatem et eius assessores et milites et totam aliam suam fami | liam diligenter debeant syndicare, ( coram quibus syndicus comunis, et omnes persone | de Vicentia et Vicentina possint et debeant petere, denunciare, accusare, et omnia | requirere, que volent a predicto predecessore potestate, et eius iudicibus et militibus et tota | familia, ( et quod ipse et sui iudices et milites et tota sua familia coram dictis | syndicatoribus teneantur et debeant respondere. ( Et ipsi syndicatores debeant | ipsum et suos iudices et milites, et totam suam familiam diligenter examinare de | que fecissent, gessissent, seu administrassent tempore sui officii, et super hiis que | coram ipsis apparuerint et petita, denunciata et accusata fuerint, diligenter | examinationem facere debeant et diffinire et sententiare et absolvere ( summarie sine li | belli porrectione et iudicii strepitu, ( et ea in quibus ipse vel sui iudices vel milites, | aut aliquis de sua familia condempnati fuissent per dictos syndicatores restituere | et solvere teneantur comuni, seu aliis personis singularibus, antequam discedant de civitate Vicentie, ( et | quod predictam syndicationem, examinationem et inquisitionem, et alia predicta universa et | singula potestas precise faciat fieri et servari, et de hoc absolucionem non petat per se vel per aliam | personam, nec ponat ad conscilium, nec poni faciat, nec permittat poni. ( Et si ad consilium | positum fuisset per aliquem, seu aliquos, potestate inscio, statim cum scierit illud teneatur in | fringere et annullare, ( et si contrafecerit quod amittat .V.C libras denariorum Veronensium de suo salario, que | deveniant in comuni Vicentie. Et illum vel illos qui ad conscilium ponerent, seu contra predicta | consulerent, seu arrengarent, in ducentis libris denariorum Veronensium pro quoque et quaque vice comuni Vicentie condempnentur. ( Et hoc statutum, nec aliquod aliud statutum in volumine statutorum scriptum teneat dominum | Rolandum de Englesco, nec illi, nec sue familie preiudicet, nec possint, | nec debeant ullo modo syndicari cum non fuerint aligati statutis. ( Et syndica | tores predicti infra .XV. dies ab introitu potestatis, predictam syndicationem debeant expedire | et complere.
[...]nant exigendis § Item statuimus quod potestas teneatur exigere condempnationes quas fecerit infra duos menses
§ Satutum, ordinatum et reformatum est per conscilium .IIII.C civitatis Vicentie quod Florianus, | qui fuit de Barbarano, et socii sui debeant facere et habere unam fornacem in pertinenciis Mon | teclelli Vicentini districtus , et facere fieri maones , cupos et calcem, et vendere eos et eam hominibus | Vicentini districtus quibuscumque secundum modum et formam statuti comunis Vicentie. Et quod dictus F1orianus et sui socii possint portare de dictis maonibus , cupis, et calce, et vendere hominibus de Padua et Padua | ni districtus , videlicet eo casu quando ipsi non possent vendere vel expedire laborerium suum de dictis | maonibus , cupis et calce cum hominibus Vicentie et Vicentini districtus, et quilibet potestas venturus teneatur manu | tenere, et observare formam predictam predicto Floriano et eius sociis. | Rubrica qualiter officiales | debeant intrare | sua officia Statuimus et ordinamus quod omnes offitiales tam ançianis quam alii offitiales ipso die quo potestas | intrabit regimen suum debeant intrare et incipere offitia sua et durare per .IIII.or menses tantum | secundum formam statuti.